Αποτελεί τη συστροφή του εντέρου γύρω από τον άξονα του μεσεντερίου του και αφορά συχνότερα το σιγμοειδές (65%) και το τυφλό.

Οι καταστάσεις που προδιαθέτουν σε συστροφή σιγμοειδούς είναι: (1) πλεονάζον, μεγάλου μήκους σιγμοειδές, (2) μακρύ μεσοσιγμοειδές με στενή βάση και (3) υψηλό φορτίο κοπράνων λόγω βαρείας, χρόνιας δυσκοιλιότητας.

Συχνότερα παρατηρείται σε κατακλιμένους, ηλικιωμένους, εξασθενημένους ασθενείς με χρόνια αναπηρία με ιστορικό χρόνιας δυσκοιλιότητας και κατάχρησης καθαρτικών φαρμάκων ή ιδρυματοποιημένους ή και ψυχιατρικούς ασθενείς υπό τη λήψη ψυχοτρόπων φαρμάκων.

Η λιγότερο συχνή συστροφή του τυφλού συμβαίνει σε νεότερες ηλικίες, χωρίς τους παραπάνω προδιαθεσικούς παράγοντες.

Κλινική εικόνα

Διαλείποντα, υπερηβικά, κωλικοειδή κοιλιακά άλγη, κοιλιακή διάταση, ναυτία και έμετοι, αναστολή αποβολής αερίων και κοπράνων.

Απεικονιστικά ευρήματα

Απλή ακτινογραφία κοιλίας: ιδιαίτερα διατεταμένη εντερική έλικα που ξεκινά από την πύελο και φθάνει έως το διάφραγμα, δίνοντας την εικόνα ανεστραμμένου U ή «κεκαμμένου έσω σωλήνα».

Βαριούχος υποκλυσμός ή υποκλυσμός με γαστρογραφίνη (πιο ασφαλής): απόφραξη στο ορθοσιγμοειδές με τη χαρακτηριστική εικόνα «ράμφους πουλιού» ή «άσσου σπαθί».

Συστροφή σιγμοειδούς.

Α. Απλή ακτινογραφία κοιλίας με εικόνα ανεστραμμένου U (βέλος), που αντιστοιχεί στο πλήρες αέρα συστραμμένο σιγμοειδές (περιγεγραμμένο με λευκή γραμμή).

Β. Υποκλυσμός με γαστρογραφίνη, όπου η προώθηση του σκιαγραφικού διακόπτεται στη θέση της απόφραξης που προκαλεί η συστροφή (βέλος).

Γ. Διεγχειρητική εικόνα.

(Από το προσωπικό αρχείο του Γ. Θεοδωρόπουλου)

Θεραπεία

Ενδοσκοπική εκτίμηση και προσπάθεια λύσης της συστροφής του σιγμοειδούς με τη διεκβολή ενός ορθικού σωλήνα διά του άκαμπτου σιγμοειδοσκοπίου.

Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείας:

• Σημεία περιτοναϊσμού, λόγω στραγγαλισμού και διάτρησης του σιγμοειδούς.
• Αδυναμία λύσης της συστροφής ενδοσκοπικά.
• Ακόμα και μετά την ενδοσκοπική αποκατάσταση, εκλεκτικά, στην ίδια νοσηλεία του ασθενούς, για την πρόληψη του υψηλού ποσοστού υποτροπών.