24ο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής

24^th International Congress of the European Association for Endoscopic Surgery (E.A.E.S.)

Άμστερνταμ, Ολλανδία, 15-18 Ιουνίου 2016

Ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμμετείχε στο 24^ο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής (24th International Congress of the European Association for Endoscopic Surgery), που πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ στις 15-18/6/2016. Στα πλαίσια ειδικής συνεδρίας βιντεοπροβολών παρουσίασε την τεχνική της διαπρωκτικής ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής (Transanal Minimally Invasive Surgery, TAMIS), δίνοντας έμφαση στα τεχνικά βήματα της μεθόδου και, ιδιαίτερα, στις δυνατότητες βελτίωσης τους με τη χρήση ενός ειδικού εργαλείου ηλεκτροδιαθερμοπηξίας και αιμοσυγκόλλησης. O τίτλος της παρουσίασης του ήταν: “Thunderbeat^® facilitates rectal neoplasms removal during transanal minimally invasive surgery (TAMIS)”.

Η ΤΑΜΙS, έχει πρόσφατα προσαρτηθεί στη χειρουργική καλοήθων και αρχόμενων κακοήθων νεοπλασμάτων του μέσου και κατώτερου ορθού. Έγινε αμέσως αποδεκτή, ως πιο προσβάσιμη και πλέον διαχειρίσιμη από τους ειδικούς χειρουργούς παχέος εντέρου και πρωκτού. Αποτελεί εξέλιξη της λαπαροσκοπικών τεχνικών δια μιας οπής (single-port), της παραδοσιακής συμβατικής διαπρωκτικής τοπικής εκτομής και της, για πολλά χρόνια δοκιμασμένης, αλλά ποτέ, ευρέως διαδεδομένης, ΤΕΜ (Transanal Endoscopic Microsurgery).

Διαβάστε περισσότερα...

15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Ιωάννινα 3-5 Ιουνίου 2016

Το 15^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου, το οποίο έλαβε χώρα στα Ιωάννινα από τις 3 έως τις 5 Ιουνίου 2016, είχε έντονο εκπαιδευτικό χαρακτήρα και προσανατολίστηκε κυρίως στις κλασσικές και στις νέες  μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας των ειδικών αυτών νοσημάτων που προσβάλλουν τον πεπτικό σωλήνα των νέων, στην πλειοψηφία τους, ασθενών. Οι διακεκριμένοι ομιλητές του Συνεδρίου ήταν καταξιωμένοι Έλληνες και ξένοι επιστήμονες και ειδικοί ιατροί, οι οποίοι μετέφεραν τις γνώσεις και την εμπειρία τους μέσα από ενδιαφέροντα στρογγυλά τραπέζια και διαλέξεις υψηλού επιπέδου.

 

 

Ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμμετείχε ως προσκεκλημένος ομιλητής, αναλύοντας το πάντα επίκαιρο θέμα της χειρουργικής αντιμετώπισης των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου. Η χειρουργική θεραπεία μπορεί να αποτελέσει το αποτελεσματικότερο μέσο για την αποκατάσταση της υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με νόσο Crohn, ειδικά σε ασθενείς με ινο-στενωτική νόσο βραχέος τμήματος του εντέρου και σε αυτούς με συριγγοποιό νόσο, ενώ αποτελεί μόνιμη και οριστική θεραπεία για την ελκώδη κολίτιδα. Η ομιλία του Γ. Θεοδωρόπουλου εστιάστηκε τόσο στην προεγχειρητική προετοιμασία που απαιτείται στους συχνά εξασθενημένους αυτούς ασθενείς, όσο και στην ποικιλία των χειρουργικών τεχνικών που έχουν εισαχθεί και ευρέως εφαρμοστεί στη θεραπεία των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων.  Έμφαση δόθηκε στην ειδική χειρουργική αντιμετώπιση αναλόγως της θέσης προσβολής από τη νόσο Crohn, στις ιδιαιτερότητες που έχει η χειρουργική της περιπρωκτικής προσβολής από τη νόσο, στα αποτελέσματα από την εφαρμογή των εκτομών και της στενωσοπλαστικής, ενώ υποστηρίχτηκε η θέση της λαπαροσκοπικής προσπέλασης με τα σημαντικά πλεονεκτήματα που προσφέρει στη χειρουργική θεραπεία της νόσου Crohn. Οι σύμπλοκες επεμβάσεις που απαιτούνται για την ελκώδη κολίτιδα παρουσιάστηκαν με ικανή λεπτομέρεια, ενώ προβλήθηκε ο εμπλουτισμός τους με την εισαγωγή των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, με βασική εκπρόσωπό τους, τη λαπαροσκοπική προσέγγιση, η εφαρμογή της οποίας συνοδεύτηκε από πλεονεκτήματα για τους νέους αυτούς ασθενείς. Ιδιαίτερη μνεία έγινε και στις δυστυχώς συχνές επιπλοκές που εμφανίζονται μετά από τις ειλεϊκές λήκυθο-πρωκτικές αναστομώσεις, ενώ παρουσιάστηκε αλγόριθμος αντιμετώπισής τους, όπως αυτός προτάθηκε σε σχετική δημοσίευση του σε διεθνές χειρουργικό περιοδικό (Theodoropoulos GE, Choman EN, Wexner SD. Salvage procedures after restorative proctocolectomy: a systematic review and meta-analysis. J Am Coll Surg 2015;220(2):225-242).

Η παροχή των επιστημονικών πληροφοριών βασίστηκε σε διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για τις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και σε αξιόπιστες μελέτες από τη διεθνή βιβλιογραφία, όπου αντανακλάται η εμπειρία αναγνωρισμένων κέντρων αναφοράς, ενώ, μέσα από την παραστατική προβολή φωτογραφικού υλικού από προσωπικά περιστατικά, ο Γ. Θεοδωρόπουλος ανέλυσε τις προσωπικές απόψεις του σε αμφιλεγόμενα και επίμαχα θέματα της χειρουργικής συμμετοχής στην αντιμετώπιση των νόσων αυτών.

Διαβάστε περισσότερα...

7η Σύνοδος της Ελληνικής HPV Εταιρείας

Θεσσαλονίκη 26-28 Φεβρουαρίου 2016

Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus), γνωστός ως HPV και οι συνέπειές της, με πιο σημαντική από αυτές τη παθογενετική σχέση του ιού με τη δημιουργία καρκίνων στο ανθρώπινο σώμα, όπως του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και του καρκίνου του πρωκτού, έχει προσελκύσει πολύπλευρα το ενδιαφέρον τόσο των ιατρών και των επιστημόνων που ασχολούνται με τις σχετιζόμενες παθήσεις, όσο και του ευρέος κοινού. Το ειδικό συνέδριο που οργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία έρευνας και αντιμετώπισης του ιού των θηλωμάτων (HPV) και πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις αρχές του 2016 ήταν αφοσιωμένο στην επιστημονική ενημέρωση των συνέδρων σε αυτό το υψηλής σημασίας ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα.

Στα πλαίσια της επιστημονικής αυτής εκδήλωσης, ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμμετείχε ως προσκεκλημένος ομιλητής στο 1^ο Σεμινάριο «HPV στην Πρωκτολογία», στο οποίο και προέδρευσε μαζί με τον Κ. Σπανό, Αναπληρωτή Καθηγητή Χειρουργικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η θεματολογία που ανέπτυξε σε δύο χωριστές εισηγήσεις αφορούσε τόσο την ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πρωκτού(Anal Intraepithelial Neoplasia- AIN), όσο και την πρωκτοσκόπηση υψηλής ανάλυσης (High Resolution Analysis- HRA), αντικείμενα που προσάπτονται του άμεσου ενδιαφέροντος ενός σύγχρονου χειρουργού πρωκτού. Αναλύθηκαν η παθολογοανατομική ταξινόμηση της ΑΙΝ, οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξή της, με κύριο τη λοίμωξη από HPV, ο τρόπος διάγνωσής της και η αναγκαιότητα και οι μέθοδοι προσυμπτωματικού ελέγχου, που είναι σημαντικά ανάλογες με αυτές των προληπτικών τεχικών για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η πρωκτοσκόπηση υψηλής ανάλυσης είναι μία εξέταση, που ήρθε σχετικά πρόσφατα στο προσκήνιο και  επιτρέπει την ανίχνευση και την επισκόπηση αλλοιώσεων που περιέχουν μολυσμένα από τον ιό HPV δυσπλαστικά ή και κακοήθη κύτταρα. Έχει ως στόχο τη λήψη βιοψιών για τη διαβάθμιση των βλαβών και τη στοχευμένη καταστροφή τους ή και τη στενή παρακολούθησή τους, προκειμένου την πρόληψη της προόδου των δυσπλαστικών αλλοιώσεων σε καρκίνο του πρωκτού.   

Κατά τη διάρκεια των εργασιών του ίδιου συνεδρίου, σε συζήτηση στρογγυλής τράπεζας με τίτλο «Εμβολιασμός για την πρόληψη HPV-σχετιζόμενων παθήσεων σε γυναίκες και άνδρες», ο Γ. Θεοδωρόπουλος, ως προσκεκλημένος εισηγητής παρουσίασε την ομιλία του με θέμα: «ΗPV εμβολιασμός και η επίδρασή του στον HPV επιπολασμό και στις αλλοιώσεις στην περιοχή του πρωκτού». Η HPV λοίμωξη είναι συχνή σε άνδρες, ενώ παρουσιάζει σταθερό επιπολασμό σε ευρύ φάσμα ηλικιών. Σύγχρονες μελέτες υποστηρίζουν ότι ο κατάλληλος εμβολιασμός για τον HPV συνδυάζεται με σημαντικά οφέλη όσον αφορά τόσο την πρωτογενή πρόληψη των δυσπλαστικών αλλοιώσεων της ΑΙΝ, όσο και τη δευτερογενή πρόληψη των προκακοήθων και των κακοήθων αλλοιώσεων στην περιοχή του πρωκτού ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Διαβάστε περισσότερα...

6ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και Πρωκτού

Αθήνα 31 Μαρτίου- 2 Απριλίου 2016

 

Στα πλαίσια του 6^ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και Πρωκτού, ο Γ. Θεοδωρόπουλος οργάνωσε, συντόνισε και συμπροέδρευσε με τον Κ. Σπανό, Αναπληρωτή Καθηγητή Χειρουργικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο φροντιστηριακό μάθημα: «Λαπαροσκοπική Κολεκτομή: Τεχνική από το Α έως το Ω». Το μετεκπαιδευτικό αυτό σεμινάριο συνδιοργανώθηκε με το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας και βασίστηκε στην παρουσίαση βιντεοπροβολών και διαλέξεων από χειρουργούς του Ελληνικού χώρου με εμπειρία στην εφαρμογή της λαπαροσκοπικής προσέγγισης στη χειρουργική αντιμετώπιση των παθήσεων του παχέος εντέερου.

Αν και η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των λαπαροσκοπικών και ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών έχουν αποδειχθεί, η συχνότητα με την οποία έχουν υιοθετηθεί στη χειρουργική του παχέος εντέρου παραμένει μάλλον ακόμη χαμηλή. Παρ’ όλα αυτά η τεχνολογική πρόοδος συνεχίζει να εμπλουτίζει τις μεθόδους αυτές με νέες δυνατότητες και καινοτόμες τεχνικές προσεγγίσεις. Έχει γίνει παγκόσμια αποδεκτό ότι η εξειδίκευση στη χειρουργική του παχέος εντέρου πρέπει να ενσωματώνει την επαρκή εκπαίδευση σε ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπιση τόσο των καλοηθών όσο και των κακοήθων παθήσεων του οργάνου αυτού. Εξάλλου στα κέντρα αναφοράς που είναι αφοσιωμένα στην αντιμετώπιση παθήσεων παχέος εντέρου, η λαπαροσκοπική προσπέλαση αποτελεί πια τη μέθοδο εκλογής στην αρχική χειρουργική θεραπεία τους. Στην εκπαιδευτική αυτή συνάντηση η προσφορά εμπειρίας από χειρουργούς παχέος εντέρου με εκτενή εμπειρία στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές θα βοηθήσει τους συμμετέχοντες στην κατανόηση των βασικών τεχνικών βημάτων που πρέπει να ακολουθούνται στις κυριότερες από τις επεμβάσεις που διενεργούνται με αυτές τις μεθόδους.

Ο τρόπος οργάνωσης και το πρότυπο της εκπαιδευτικής διαδικασίας που ακολουθήθηκε στο φροντιστηριακό μάθημα ήταν ανάλογα με αυτά που εφαρμόστηκαν κατά την οργάνωση παρόμοιας εκπαιδευτικής εκδήλωσης με τίτλο: «Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στη χειρουργική του παχέος εντέρου», η οποία είχε οργανωθεί και συντονιστεί από το Γ. Θεοδωρόπουλο, από κοινού με το Σ. Παπαγρηγοριάδη, στα πλαίσια του Πανελληνίου Χειρουργικού Συνεδρίου του 2014.

Και στα δύο αυτά μετεκπαιδευτικά σεμινάρια, ο συνδυασμός των διδακτικών παρουσιάσεων με τις επεξηγηματικές βιντεοπροβολές αποτέλεσαν το βασικό εκπαιδευτικό μέσο, έτσι ώστε οι συμμετέχοντες εκπαιδευόμενοι να συμφιλιωθούν με τις τεχνικές δυσκολίες, τους διεγχειρητικούς κινδύνους, τα βασικά βήματα της κινητοποίησης, της απολίνωσης αγγειακών δομών και της αναστόμωσης καθώς και των εναλλακτικών προσεγγίσεων που έχουν ενσωματωθεί στη φαρέτρα των εξειδικευμένων χειρουργών. Περιττό να τονιστεί το ότι οι παρουσιάσεις των περιστατικών και η παροχή των τεχνικών γνώσεων με αυτό τον τρόπο έδωσε το έναυσμα για δημιουργικό διάλογο, που, ως γνωστόν, αυξάνει σημαντικά το δείκτη επιτυχίας και την αποτελεσματικότητα τέτοιων σεμιναρίων.

Ο Γ. Θεοδωρόπουλος ήταν επίσης ένας από τους προέδρους της στρογγυλής τράπεζας που επικεντρώθηκε σε τεχνικά ζητήματα της ογκολογικής κολεκτομής, στην οποία συμμετείχε και ως προσκεκλημένος ομιλητής, αναπτύσσοντας ένα από τα φλέγοντα θέματα που αφορούν τη μοντέρνα χειρουργική του καρκίνου του ορθού, αυτό των σφιγκτηροσωστικών και των ορθοσωστικών επεμβάσεων, τονίζοντας την ανάγκη και τις ενδείξεις εφαρμογής τους στην πλειονότητα των περιπτώσεων καρκίνου του ορθού, ειδικά όταν αυτές αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένο χειρουργό.

Η συμμετοχή του Γ. Θεοδωρόπουλου στο Συνέδριο της Χειρουργικής του Παχέος Εντέρου συμπληρώθηκε με την παρουσίαση 9 ανακοινώσεων, που αφορούσαν σε μαγνητοσκοπημένες τεχνικές σπάνιων πρωκτικών παθολογιών, στα αποτελέσματα της εφαρμογής της ιδιαίτερα αποτελεσματικής τεχνικής της απολίνωσης της μεσοσφιγκτηριακής μοίρας του συριγγώδους πόρου (Ligation of Intersphincteric Fistula Tract, LIFT) στην αντιμετώπιση των περιεδρικών συριγγίων, στην αξία της εφαρμογής της μεθόδου της προώθησης δερματικού κρημνού σε δυσίατες ραγάδες του πρωκτού,  στα πρόδρομα αποτελέσματα μιας φιλόδοξης μελέτης αξιολόγησης τριών διαφορετικών ερωτηματολογίων και συστημάτων βαθμονόμησης του συνδρόμου προσθίας εκτομής σε Έλληνες ασθενείς, που έχουν υποβληθεί σε σφιγκτηροσωστικές επεμβάσεις για καρκίνο του ορθού και στις αρχικές εντυπώσεις από τη λειτουργία μονάδας μελέτης κατώτερου πεπτικού στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών.

Διαβάστε περισσότερα...

3ο Πανελλήνιο Λεμφολογικό Συνέδριο

Αθήνα 3-4 Ιουνίου 2016

Ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμμετείχε ως προσκεκλημένος ομιλητής στο 3ο Πανελλήνιο Λεμφολογικό Συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών στις 3-4 Ιουνίου 2016. Σε μία υψηλού χειρουργικού ενδιαφέροντος στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Χειρουργική Ογκολογία και Λεμφικό Σύστημα», στην οποία προέδρευαν οι Καθηγητές Χειρουργικής του ΕΚΠΑ κοι Θ. Λιακάκος και Ι. Βασιλείου, ανέπτυξε την εισήγηση με τίτλο: «Λεμφαδενικός καθαρισμός κατώτερου πεπτικού».

Αν και η έκταση του λεμφαδενικού καθαρισμού αποτελεί ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα θέματα στη χειρουργική ογκολογία του ορθοκολικού καρκίνου, ο ελάχιστος αριθμός των λεμφαδένων, που απαιτείται στο χειρουργικό παρασκεύασμα μετά τις εκτομές για καρκίνο του παχέος εντέρου, σύμφωνα με τις συστάσεις, όπως αυτές ορίζονται από τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, παραμένει να είναι από 12 έως 15. Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι αναφορές από διεθνείς μελέτες που υποστηρίζουν ότι η ριζικότερη λεμφαδενεκτομή, όπως αυτό επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της ολικής μεσοκολικής εκτομής, μπορεί να επιφέρει πρόσθετα οφέλη στην ογκολογική επιβίωση των ασθενών. Στον αντίποδα αυτών των μελετών, έχει υποστηριχθεί και η άποψη ότι ο ευρύς λεμφαδενικός καθαρισμός δεν συνοδεύεται από προγνωστικό πλεονέκτημα, εκτός ίσως από συγκεκριμένες ομάδες ασθενών.

Συγκεντρώνοντας τα σύγχρονα δεδομένα που αφορούν σε αυτό το επίμαχο θέμα και παρουσιάζοντας τα στην εισήγησή του, ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμπερασματικά κατέληξε στις παρακάτω παρατηρήσεις:

• Συστήνεται να καταβάλλεται φροντίδα για συγκομιδή περισσότερων λεμφαδένων, χωρίς όμως να γίνονται «εξαντλητικές» προσπάθειες, που μπορεί να αυξήσουν τη χειρουργική νοσηρότητα.
• Είναι αναγκαίο να ταυτοποιηθούν οι ομάδες των ασθενών που πραγματικά ωφελούνται από ένα υπερ-ριζικό λεμφαδενικό καθαρισμό, πάντα στα πλαίσια της εξατομίκευσης της ογκολογικής θεραπείας
• Η ολική μεσοκολική εκτομή μπορεί να έχει αποδεδειγμένη αξία για καρκίνους του παχέος εντέρου με δυνητικά «εξωμεσοκολονική» λεμφαδενική διασπορά, όπως σε ασθενείς με καρκίνους του εγκαρσίου κόλου
• Η πλάγια πυελική λεμφαδενεκτομή για καρκίνους του ορθού δεν φαίνεται να σχετίζεται με σημαντικά ογκολογικά πλεονεκτήματα.
• Η αναμονή αποτελεσμάτων τυχαιοποιημένων, καλά σχεδιασμένων μελετών είναι απαραίτητη προκειμένου να διαφωτιστεί η χειρουργική κοινότητα και να οριστικοποιηθούν οι σχετικές απόψεις για το λεμφαδενικό καθαρισμό.

Διαβάστε περισσότερα...

Δυσκοιλιότητα: Χειρουργική θεραπεία

Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ευεξία και Διατροφή» (τεύχος Μαΐου – Ιουνίου 2012), Περιοδικό του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας και Διατροφής

Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί το τελικό καταφύγιο για την αντιμετώπιση του ασθενούς με χρόνια δυσκοιλιότητα και μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό ανακουφιστικό μέσο για αυστηρά επιλεγμένους ασθενείς. Ο αποκλεισμός χρόνιων μεταβολικών και συστηματικών νοσημάτων στα οποία η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι προεξάρχον σύμπτωμα και η θεραπευτική δοκιμή με συντηρητικά μέσα (διαιτητικοί και φαρμακευτικοί χειρισμοί) που στοχεύουν στην εξομάλυνση της κινητικότητας του εντέρου είναι άκρως απαραίτητα πριν την αναζήτηση χειρουργικής συμβουλής. Όταν τα τελευταία αποτύχουν, ο καθορισμός του ακριβούς τύπου της χρόνιας δυσκοιλιότητας αποτελεί αναγκαίο στάδιο στη στρατηγική της περαιτέρω αντιμετώπισης της.

 

 

Η αναγνώριση του τύπου της δυσκοιλιότητας βασίζεται στα αποτελέσματα απεικονιστικών και λειτουργικών εξετάσεων, με πιο σημαντικά τον χρόνο διάβαση του παχέος εντέρου και την αφοδευσιογραφία, τα οποία, αντίστοιχα, προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τη λειτουργική συμπεριφορά του παχέος εντέρου και των μυών του πυελικού εδάφους.

Πρέπει να τονιστεί ότι η οξεία εμφάνιση ή και η προοδευτικά εγκαθιστάμενη δυσκοιλιότητα σε ασθενή με προηγούμενη ομαλή εντερική λειτουργία οφείλεται συχνά σε χειρουργικά αίτια που προκαλούν ανατομική απόφραξη του παχέος εντέρου, με κύριους εκπρόσωπους τα κακοήθη νεοπλάσματα και τις στενώσεις συνεπεία υποτροπιαζόντων προσβολών εκκολπωματίτιδας ή, σπανιότερα, συστροφής ευέλικτων τμημάτων του παχέος εντέρου, όπως του σιγμοειδούς. Πάντως η νεοεμφανιζόμενη δυσκοιλιότητα αποτελεί βασική ένδειξη για τη διενέργεια κολονοσκόπησης, η οποία μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια αφού βοηθά στην πρώϊμη αποκάλυψη του καρκίνου. Τότε, με την εφαρμογή της κατάλληλης χειρουργικής παρέμβασης, επιτρέπεται και η αποκατάσταση της λειτουργίας και η απαλλαγή του ασθενούς από τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας.

Η αδράνεια του παχέος εντέρου ή δυσκοιλιότητα βραδείας διάβασης και η αποφρακτικού τύπου δυσκοιλιότητα ή αποφρακτική δυσχεσία, εφόσον έχουν πιστοποιηθεί και απεικονιστικά, αποτελούν, παραδοσιακά, τις κλασσικές ενδείξεις εφαρμογής της χειρουργικής στη θεραπεία της χρόνιας δυσκοιλιότητας.

 

Αδράνεια του παχέος εντέρου ή δυσκοιλιότητα βραδείας διάβασης

Αποτελεί σοβαρή διαταραχή της κινητικότητας του παχέος εντέρου, αδιευκρίνιστης σε μεγάλο βαθμό αιτιολογίας, κατά την οποία το ύψος και ο αριθμός των προωθητικών συσπάσεων είναι σημαντικά ελαττωμένα. Η χρόνια και βασανιστική δυσκοιλιότητα, που κατά κύριο λόγο προσβάλλει νεαρές γυναίκες, είναι ιδιαίτερα ανθεκτική στη χρήση διαιτητικών μέτρων και υπακτικών. Οι παλαιότερα εφαρμοζόμενες τμηματικές εκτομές του παχέος εντέρου δεν είχαν τα αναμενόμενα λειτουργικά αποτελέσματα. Η εκτομή όλου του κόλου και η διατήρηση του ορθού με την άμεση αποκατάσταση της συνέχειας του γαστρεντερικού σωλήνα με την αναστόμωση του λεπτού εντέρου με το ορθό, δηλαδή η υφολική κολεκτομή με ειλεο-ορθική αναστόμωση αποτελεί σήμερα τη χειρουργική θεραπεία εκλογής, η οποία χαρακτηρίζεται από μηδενική θνητότητα, άριστα λειτουργικά αποτελέσματα σε ποσοστό πάνω από το 90% των ασθενών και τη δυνατότητα να εκτελεστεί και λαπαροσκοπικά, γεγονός που προσθέτει ελαττωμένη μετεγχειρητική νοσηρότητα και κοσμητικά οφέλη.

 

Αποφρακτικού τύπου δυσκοιλιότητα ή αποφρακτική δυσχεσία

Τα λειτουργικά αίτια της αποφρακτικής δυσκοιλιότητας, όπως ο πρωκτισμός, η κάθοδος του πυελικού εδάφους και η παράδοξη σύσπαση του ηβοορθικού μυός, ως λειτουργικές διαταραχές, αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα, με το ρόλο της χειρουργικής αποκατάστασης να παραμένει μάλλον περιορισμένος. Αντιθέτως, τα ανατομικά αίτια της αποφρακτικού τύπου δυσκοιλιότητας, όπως αναφέρονται παρακάτω αναλυτικά, εφόσον θεωρηθούν ότι αποτελούν τον κύριο παθογενετικό μηχανισμό της δυσκοιλιότητας απαιτούν χειρουργική παρέμβαση με ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα.

 

Ολική πρόπτωση ορθού, ορθοπρωκτικός εγκολεασμός

Η ολική πρόπτωση του ορθού είναι η ολικού πάχους προβολή του ορθού εκτός του πρωκτού, συνεπεία μυϊκής ανεπάρκειας του πυελικού εδάφους και αντιμετωπίζεται αποκλειστικά χειρουργικά. Η εκτομή του πλεονάζοντος οθοσιγμοειδούς σε συνδυασμό με ορθοπηξία, δηλαδή καθήλωση του εντέρου στην περιτονία του ιερού οστού, αποτελεί την πλέον χρησιμοποιούμενη μέθοδο με τα πλέον ικανοποιητικά αποτελέσματα. Η τοποθέτηση πλεγμάτων που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στο παρελθόν δεν φαίνεται να υπερτερεί από την απλή και λιγότερο στενωτική χρήση ραμμάτων, ενώ η λαπαροσκοπική προσπέλαση έχει ελαχιστοποιήσει τη μετεγχειρητική νοσηρότητα. Η περινεϊκή, διαπρωκτική προσπέλαση (τεχνικές Altmeier και Delorme) έχει απόλυτη ένδειξη στις ηλικιωμένες ασθενείς, υψηλού χειρουργικού κινδύνου, αφού, έτσι, είναι εφικτή η αποφυγή της γενικής αναισθησίας.

Ο ορθοπρωκτικός εγκολεασμός ή βλεννογονική πρόπτωση του ορθού αποτελεί τη μερικού πάχους αναδίπλωση τοιχώματος του ορθού, η οποία εισέρχεται εντός του πρωκτικού αυλού, χωρίς να ξεπερνά το πρωκτικό άνοιγμα. Η πρώτη θεραπευτική επιλογή είναι η αύξηση των φυτικών ινών στη δίαιτα, η χορήγηση υπακτικών και η βιοανατροφοδότηση, ενώ η χειρουργική εκτομή του προπίπτοντος βλεννογόνου και η επανασυρραφή ή η αφαίρεση του πλεονάζοντος προπίπτοντος τοιχώματος με τη χρήση συρραπτικού εργαλείου (τεχνική STARR) πρέπει να φυλάσσονται ως οι τελικές λύσεις προσπάθειας διόρθωσης μιας ανατομικής βλάβης, η οποία μπορεί απλά να αποτελεί την «κορυφή του παγόβουνου» σε μια γενικότερη δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους.

 

Ορθοκήλη

Είναι η πρόπτωση του ορθού διά του κόλπου κατά την αφόδευση, λόγω της εξασθένησης του ορθοκολπικού διαφράγματος με την αύξηση της ηλικίας και τις πολλαπλές κυήσεις. Αν και συχνό εύρημα στην κλινική εξέταση και την αφοδευσιογραφία, η χειρουργική διόρθωσή της χαρακτηρίζεται από αυστηρές ενδείξεις, όπως διάμετρο πάνω από 4 εκ στην αφοδευσιογραφία, με παγίδευση του σκιαγραφικού κατά την αφόδευση, την ανάγκη για δακτυλικούς χειρισμούς από το ορθό ή τον κόλπο για τη διευκόλυνση της κένωσης, κλπ. Η διαορθική χειρουργική αποκατάσταση της ορθοκήλης με πτύχωση του μυϊκού χιτώνα και εκτομή του πλεονάζοντος βλεννογόνου ή η τεχνική STARR είναι οι πλέον δημοφιλείς.

 

Σιγμοειδοκήλη

Προκαλεί δυσκοιλιότητα λόγω της πίε- σης του ορθού εκ των έξω. Ευμεγέθεις σιγμοειδοκήλες (τρίτου βαθμού) αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά με εκτομή του σιγμοειδούς.

 

Διαβάστε περισσότερα...

Καρκίνος παχέος εντέρου

Οι ενημερωτικές πληροφορίες που παρατίθενται είναι αντίστοιχες με εκείνες που η Αμερικάνικη Εταιρεία Χειρουργών Παχέος Εντέρου και Πρωκτού (American Society of Colon and Rectal Surgeons, ASCRS) έχει επιλέξει να βρίσκονται στη διάθεση των ασθενών.  Σκοπό έχουν να ενημερώσουν το ευρύ κοινό για τις πιο κοινές παθολογίες (καλοήθεις και κακοήθεις) που αφορούν στο παχύ έντερο, το ορθό και τον πρωκτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο εκάστοτε ασθενής που θα ανατρέξει σε αυτές και, ενδεχομένως, θα αναγνωρίσει κάποια από τα δικά του συμπτώματα, αυτομάτως είναι και σε θέση με μόνη την ανάγνωσή τους να προβεί σε αυτοδιάγνωση, ή ίσως, και αυτοθεραπεία. Σε καμία περίπτωση δεν ακυρώνεται η επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση του ασθενούς να προστρέξει σε έναν εξειδικευμένο χειρουργό, αμέσως μόλις παρατηρήσει το παραμικρό σύμπτωμα.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΧΥ ΕΝΤΕΡΟ;

Το παχύ έντερο και ο πρωκτός αποτελούν τα τελευταία τμήματα του πεπτικού σωλήνα. Το παχύ έντερο, που μοιάζει με ένα μακρύ σωλήνα μήκους 1,5 μέτρων, διαιρείται στο κόλον που έχει σχήμα Π και το ορθό, το οποίο αποτελεί την αποθήκη των κοπράνων, πριν αυτά αποβληθούν από τον οργανισμό μέσα από τον πρωκτό. Υπολείμματα τροφής, που έχουν υποβληθεί στη διαδικασία της πέψης και της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών από το λεπτό έντερο, εισέρχονται στο κόλον. Το κόλον απομακρύνει νερό και ηλεκτρολύτες από τα υπολείμματα της τροφής, τα οποία λαμβάνουν στερεά μορφή και αποβάλλονται από τον οργανισμό κατά την αφόδευση με την μορφή κοπράνων μέσα από το άνοιγμα του πρωκτού.

 

 

Το παχύ έντερο

(Τροποποιημένο από: https://www.fascrs.org)

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Ο καρκίνος ξεκινά από τα κύτταρα, τα οποία είναι οι δομικές μονάδες των ιστών, δηλαδή τα μικροσκοπικά στοιχεία από τα οποία αποτελείται το ανθρώπινο σώμα. Οι ιστοί συγκροτούν τα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Τα κύτταρα φυσιολογικά διαιρούνται και πολλαπλασιάζονται, δημιουργώντας καινούρια κύτταρα, όποτε ο οργανισμός τα έχει ανάγκη. Όταν τα κύτταρα γεράσουν, πεθαίνουν και τα νέα κύτταρα που έχουν δημιουργηθεί παίρνουν τη θέση τους. Κάποιες φορές αυτή η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται σωστά και έτσι δημιουργείται ο καρκίνος. Στους ασθενείς που προσβάλλονται από τον καρκίνο του παχέος εντέρου νέα κύτταρα δημιουργούνται και πολλαπλασιάζονται, ενώ ο οργανισμός δεν τα χρειάζεται, και τα γερασμένα κύτταρα δεν πεθαίνουν, όπως θα έπρεπε. Οι καρκίνοι του παχέος εντέρου αναπτύσσονται στην εσωτερική επένδυση του εντέρου, που ονομάζεται βλεννογόνος. Ο καρκίνος που ξεκινά από το κόλον ονομάζεται καρκίνος του κόλου και ο καρκίνος που προσβάλλει το ορθό είναι γνωστός ως καρκίνος του ορθού. Για αυτό ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποκαλείται και ορθοκολικός καρκίνος.

Τα καρκινικά κύτταρα που ξεκινούν από το βλεννογόνο του παχέος εντέρου έχουν την ικανότητα να διηθούν το τοίχωμα του παχέος εντέρου και να διασπείρονται στους λεμφαδένες γύρω από το παχύ έντερο και σε άλλα όργανα. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως μετάσταση. Η χειρουργική θεραπεία είναι αποτελεσματική στην αφαίρεση του καρκίνου και των λεμφαδένων γύρω από το παχύ έντερο. Η θεραπεία με ειδικά φάρμακα, γνωστή ως χημειοθεραπεία, έχει πρόσθετο και βοηθητικό ρόλο, και στοχεύει στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων που έχουν ξεφύγει από την αρχική εστία του καρκίνου και μπορεί να δημιουργήσουν μεταστάσεις, δηλαδή νέες εστίες καρκίνου σε άλλα όργανα.

 

ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι συχνός. Ο 1 στους 10 καρκίνους που προσβάλλει το ανθρώπινο είδος εντοπίζεται στο παχύ έντερο. Κάθε χρόνο αναφέρονται πλέον του 1.000.000 νέων περιστατικών καρκίνων του παχέος εντέρου. Οι θάνατοι που οφείλονται στον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι περίπου 500.000.  Οι άνδρες και οι γυναίκες προσβάλλονται από τον καρκίνο ες παρόμοια συχνότητα. Την υψηλότερη συχνότητα προσβολής, την οποία ονομάζουμε και επίπτωση, την παρατηρούμε στις χώρες του λεγόμενου Δυτικού κόσμου, όπως στις Η.Π.Α., στην Αυστραλία και στις Βορειοευρωπαϊκές χώρες. Κάθε χρόνο εμφανίζονται 300.000 νέοι καρκίνοι παχέος εντέρου μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ένας στους 20 ενήλικες θα αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου κατά τη διάρκεια της ζωής τους και 40% αυτών θα αποβιώσουν από τη νόσο αυτή. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί τον τρίτο σε σειρά συχνότητας καρκίνο και στα δύο φύλα και κατέχει επίσης την τρίτη θέση σε σειρά θανάτου από κάποιο τύπο καρκίνου.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να προληφθεί και, σήμερα, θεωρείται ιάσιμος, ιδιαίτερα αν ανιχνευθεί στα πρώτα στάδια. Η επιβίωση των ασθενών εξαρτάται άμεσα από το στάδιο του καρκίνου, δηλαδή από το πόσο προχωρημένος είναι. Το στάδιο του καρκίνου ορίζεται από την ιστολογική έκθεση μετά την βιοψία ολόκληρου του παρασκευάσματος που αφαιρείται κατά τη χειρουργική επέμβαση. Ο ειδικός ιατρός, που ονομάζεται παθολογοανατόμος εξετάζει τους ιστούς στο μικροσκόπιο και αξιολογεί το πόσο βαθιά έχει διηθήσει ο καρκίνος στο τοίχωμα του παχέος εντέρου και το ένα έχει διασπαρεί στους λεμφαδένες γύρω από το παχύ έντερο. Όσο νωρίτερα ανακαλύπτεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου και όσο σε πιο πρώιμο στάδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα επιβίωσης του ασθενούς, δηλαδή τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση. Η υποτροπή μετά το χειρουργείο, δηλαδή η επανεμφάνιση του καρκίνου είτε στο έντερο ή σε κάποιο άλλο όργανο, ως μετάσταση, αποτελεί το βασικό πρόβλημα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και, συχνά, είναι η τελική αιτία θανάτου του καρκινοπαθούς.

 

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Τα ακριβή αίτια του καρκίνου του παχέος εντέρου δεν είναι γνωστά, όπως εξάλλου συμβαίνει και με τους περισσότερους καρκίνους. Έτσι οι γιατροί συχνά δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί ένας  ασθενής αναπτύσσει την ασθένεια αυτή και κάποιος άλλος όχι. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι η βλάβη που οδηγεί στον καρκίνο βρίσκεται στο γενετικό υλικό των κυττάρων του ανθρώπου, δηλαδή στο γνωστό DNA. Tι ακριβώς, όμως, οδηγεί στη βλάβη του γενετικού υλικού, δηλαδή ποια είναι η ακριβής αιτία, δεν είναι απολύτως γνωστό. Ωστόσο, η κατανόηση των περίπλοκων γενετικών μηχανισμών και των αλλοιώσεων που υπάρχουν στο DNA των ανθρώπων με καρκίνο του παχέος εντέρου έχει επιτευχθεί σε σημαντικό βαθμό. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ανάπτυξης των ειδικών τεχνικών της μοριακής βιολογίας και της γενετικής καθώς και της έντονης ενασχόλησης και της εντατικής έρευνας που διεξάγουν οι εξειδικευμένοι επιστήμονες.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι πιο πιθανό να συμβεί καθώς με το πέρας της ηλικίας και περισσότερο από το 90% των ασθενών θα διαγνωσθεί μετά την ηλικία των 50 ετών. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν ένα οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου (ειδικά σε στενούς συγγενείς), και ένα ατομικό ιστορικό φλεγμονώδους νόσος του εντέρου (π.χ., ελκώδης κολίτιδα), πολυπόδων στο παχύ έντερο ή και καρκίνου σε άλλα όργανα.

Είναι ωστόσο ξεκάθαρο το ότι ο καρκίνος δεν είναι μεταδοτική νόσος. Κανένας δεν μπορεί να μολυνθεί από το καρκίνο του παχέος εντέρου που έχει ένας συνάνθρωπός του. Οι πολυετείς έρευνες που εστίασαν στην ανάλυση του καρκίνου του παχέος εντέρου έχουν καταλήξει ότι άνθρωποι με ορισμένους παράγοντες ή χαρακτηριστικά μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για νάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Παράγοντας κινδύνου ορίζεται ως μία κατάσταση που αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από καρκίνο.

Ηλικία άνω των 50 ετών: Ο καρκίνος είναι πιο πιθανό να συμβεί σε ανθρώπους που έχουν ξεπεράσει το 50ο έτος της ζωής τους. Περισσότερο από το 90% των ασθενών με καρκίνο παχέος εντέρου είναι πάνω από 50 ετών. Η μέση ηλικία διάγνωσης του καρκίνου είναι αυτή των 72 ετών.

Δίαιτα: Οι μελέτες που υπάρχουν υποδεικνύουν το ότι η υπερβολική κρεατοφαγία και οι δίαιτες που είναι πλούσιες σε ζωϊκό λίπος και οι δίαιτες που είναι χαμηλές σε ασβέστιο, φυλικό οξύ και φυτικές ίνες μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του παχέος εντέρου. Αν και, αρχικά, οι μελέτες υποστήριξαν ότι οι άνθρωποι που δεν καταναλώνουν αρκετά φρούτα και λαχανικά, δηλαδή τροφές που περιέχουν ίνες, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου, τελικά μεγαλύτερες και καλύτερα σχεδιασμένες μελέτες απέτυχαν να επαληθεύσουν τον προστατευτικό ρόλο των φυτικών ινών. Πάντως τα αποτελέσματα από τις μελέτες που αφορούν στις διάφορες διαιτολογικές συνήθειες δεν βρίσκονται σε συμφωνία μεταξύ τους και η αλήθεια είναι ότι χρειάζονται περισσότερες και μεγαλύτερες μελέτες για να αποδειχθεί ο πραγματικός ρόλος της δίαιτας, εάν και κατά πόσο αυτός υπάρχει, στην αιτιολογία του καρκίνου του παχέος εντέρου.

 

Ο προστατευτικός ρόλος των φυτικών ινών δεν έχει αποδειχθεί για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

 

Πολύποδες παχέος εντέρου: Οι πολύποδες είναι νεοπλάσματα, με άλλα λόγια όγκοι που δημιουργούνται από αφύσικο πολλαπλασιασμό κυττάρων στην εσωτερική επιφάνεια, δηλαδή στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Ο καρκίνος επίσης είναι όγκος που εμφανίζεται με ανάλογο τρόπο, όμως στον καρκίνο τα κύτταρα είναι πιο επιθετικά, έχουν διηθήσει το τοίχωμα του εντέρου πιο πέρα από το βλεννογόνο, αλλά και έχουν την ιδιότητα να δημιουργούν μεταστάσεις. Έτσι οι απλοί πολύποδες, επειδή έχουν καλύτερη βιολογική συμπεριφορά, ονομάζονται καλοήθη νεοπλάσματα, ενώ οι καρκίνοι είναι τα κακοήθη νεοπλάσματα του παχέος εντέρου. Η αλήθεια είναι ότι η πλειοψηφία των καρκίνων του παχέος εντέρου δημιουργούνται από πολύποδες. Βέβαια όλοι οι πολύποδες δεν αλλάζουν και γίνονται καρκίνοι. Επειδή όμως δεν γνωρίζουμε ποιοι πολύποδες θα γίνουν τελικά καρκίνοι, είναι καλό να τους ανιχνεύουμε όσο πιο νωρίς γίνεται και να τους αφαιρούμε πριν γίνουν καρκίνοι. Για να γίνει αυτό με επιτυχία, ο καλύτερος τρόπος είναι η κολονοσκόπηση, δηλαδή αυτή η ειδική εξέταση με την οποία εξετάζεται η εσωτερική επένδυση του παχέος εντέρου και εάν βρεθούν πολύποδες αφαιρούνται την ίδια στιγμή με τη βοήθεια ενός ειδικού εργαλείου, που λέγεται ενδοσκοπικός βρόγχος.  Όπως και ο καρκίνος, οι πολύποδες του παχέος εντέρου εμφανίζονται κυρίως σε ανθρώπους ηλικίας άω των 50 ετών. Η πρώϊμη ανεύρεσή τους και η αφαίρεση τους, πριν μετατραπούν σε καρκίνο, με τη βοήθεια της κολονοσκόπησης στην οποία πρέπει να υποβάλλονται οι άνθρωποι στα 50 χρόνια της ζωής τους, είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης και ελάττωσης του κινδύνου προσβολής από καρκίνο παχέος εντέρου.

 

Η κολονοσκοπική αφαίρεση των πολυπόδων προλαμβάνει τον καρκίνο του παχέος εντέρου

 

Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου: Οι συγγενείς πρώτου βαθμού συγγένειας (γονείς, αδέρφια, απόγονοι)ενός ασθενούς που διαγνώστηκε με καρκίνο παχέος εντέρου αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από καρκίνο στη ζώή τους, ειδικά μάλιστα εάν ο ή οι συγγενείς του είχαν καρκίνο σε σχετικά μικρή ηλικία, δηλαδή κάτω των 50 ετών. Εάν μάλιστα περισσότεροι του ενός συγγενείς έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο, ο κίνδυνος για το συγκεκριμένο άνθρωπο αυξάνει ακόμη περισσότερο.

Γενετικές μεταλλάξεις: Οι μεταλλάξεις είναι αλλοιώσεις στο γενετικό υλικό του ανθρώπου, δηλαδή στο DNA του. Αυτές ακριβώς είναι που οδηγούν στην αλλαγή της συμπεριφοράς των κυττάρων, τα οποία και πολλαπλασιάζονται υπερβολικά και έτσι δημιουργούνται τα νεοπλάσματα, δηλαδή οι πολύποδες στην αρχή και μετά οι καρκίνοι. Αυτές οι γενετικές μεταλλάξεις συμβαίνουν κάποια στιγμή στη ζωή των ανθρώπων που τελικά πάσχουν από καρκίνο, αλλά τι ακριβώς τις προκαλεί αυτές τις μεταλλάξεις είναι σε μεγάλο βαθμό ακόμα και σήμερα άγνωστο. Υπάρχουν όμως και ασθενείς που έχουν κληρονομήσει τέτοιες μεταλλάξεις από τον πατέρα ή τη μητέρα τους, διότι αυτές μπορούν να μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά όταν δημιουργείται το έμβρυο, στο οποίο έχει γίνει η σύζευξη του γενετικού υλικού, με όλα τα καλά και τα κακά του από τους δύο γονείς. Άνθρωποι που γεννιούνται με μεταλλάξεις που οδηγούν σε καρκίνο του παχέος εντέρου βρίσκονται στον υψηλότερο υπαρκτό κίνδυνο για την ανάπτυξη του καρκίνου αυτού και, μάλιστα, σε σχετικά νέα ηλικία στη ζωή τους.

Το σύνδρομο του κληρονομικού μη πολυποδισιακού ορθοκολικού καρκίνου (Hereditary nonpolyposis colon cancer, HNPCC), γνωστό και ως σύνδρομο Lynch, είναι η πιο συχνή μορφή κληρονομικού καρκίνου του παχέος εντέρου. Οφείλεται σε γενετικές μεταλλάξεις που ορίζουν τον τρόπο με τον οποίο επιδιορθώνονται τυχόν βλάβες στο DNA. Όταν αυτές δεν διορθώνονται το γενετικό υλικό απορυθμίζεται και το κύτταρο γίνεται καρκινικό. Το σύνδρομο Lynch αποτελεί το 5% των καρκίνων του παχέος εντέρου, Οι περισσότεροι ασθενείς με σύνδρομο Lynch καταλήγουν να προαβληθούν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου και, μάλιστα, σε σχετικά μικρή ηλικία. Η μέση ηλικία εμφάνισης του καρκίνου στους ασθενείς αυτούς είναι τα 44 έτη.

Το σύνδρομο της οικογενούς αδενωματώδους πολυποδίασης (Familial adenomatous polyposis, FAP) είναι η άλλη, ευτυχώς σπάνια, μορφή του κληρονομικού καρκίνου του παχέος εντέρου. Συνήθως εκατοντάδες πολύποδες δημιουργούνται από νωρίς σε όλο το παχύ έντερο. Η FAP οφείλεται σε μία γενετική μετάλλαξη, δηλαδή σε μία συγκεκριμένη αλλαγή μίας θέσης του DNA, που ονομάζεται γονίδιο APC. Ένα δεν αντιμετωπιστεί με αφαίρεση όλου του παχέος εντέρου που είναι γεμάτο από πολύποδες, τότε ο καρκίνος σίγουρα θα εμφανιστεί το αργότερο στην ηλικία των 40 ετών. Ευτυχώς όμως η FAP δεν είναι τόσο συχνή και ευθύνεται μόνο για το 1% των καρκίνων του παχέος εντέρου. 

Προσωπικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου: Ο ασθενής που έχει ήδη προσβληθεί από καρκίνο παχέος εντέρου μπορεί να αναπτύξει καρκίνο στο παχύ έντερο και δεύτερη φορά. Είναι πολύ σημαντικό, μετά τη θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου, ο ασθενής να εισέρχεται σε ένα καθορισμένο πρόγραμμα μετεγχειρητικής χρόνιας και στενής παρακολούθησης για να διαγνωστεί έγκαιρα τυχόν ανάπτυξη δεύτερου καρκίνου, αλλά και πιθανές μεταστάσεις από τον καρκίνο. Επίσης, γυναίκες που έχουν ιστορικό καρκίνου ωοθηκών, μήτρας ή μαστού διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από καρκίνο παχέος εντέρου. 

Ελκώδης κολίτιδα και νόσος Crohn: Οι ασθενείς που πάσχουν από αυτές τις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, ιδιαίτερα για πολλά χρόνια, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του παχέος εντέρου.

 

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΛΗΦΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΛΗΦΘΕΙ. Σχεδόν όλοι οι  καρκίνοι του παχέος εντέρου οφείλονται σε πολύποδες, οι οποίοι είναι αρχικά καλοήθεις. Ο εντοπσμός και η αφαίρεση αυτών των πολυπόδων με κολονοσκόπηση μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Ο γιατρός σας μπορεί να παρέχει ακριβείς συστάσεις για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου βάσει του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού σας.

Ο προληπτικός έλεγχος με κολονοσκόπηση ξεκινά στην ηλικία των 50 ετών σε ασθενείς με μέσο κίνδυνο, ή σε μικρότερες ηλικίες σε ασθενείς που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Έτσι ασθενείς που έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου, δηλαδή συγγενή ή συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο, πρέπει να ξεκινούν τον έλεγχο με κολονοσκόπηση στα 40 τους χρόνια ή σε ηλικία 10 ετών πριν από την ηλικία εμφάνισης του καρκίνου στο συγγενή. Για παράδειγμα, εάν ο πατέρας ενός ανθρώπου διαγνώστηκε με καρκίνο στα 45 του, τότε ο γιος πρέπει να ξεκινήσει τις τακτικές κολονοσκοπήσεις στην ηλικία των 35 ετών.

 

Η κολονοσκόπηση

 

Αν και η κολοσκόπηση αποτελεί το καλύτερο μέσο προληπτικού και προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, υπάρχουν διαθέσιμες και άλλες λιγότερο ακριβείς εξετάσεις, όπως η ανίχνευση μικροσκοπικής απώλειας αίματος στα κόπρανα, η ανίχνευση DNA στα κόπρανα, η εύκαμπτη ορθοσιγμοειδοσκόπηση, ο βαριούχος υποκλυσμός και η πλέον σύγχρονη, αλλά όχι και πάντα διαθέσιμη σε πολλά συστήματα δημόσιας υγείας, αξονική κολονογραφία ή εικονική κολονοσκόπηση. Εάν σε κάποια από αυτές τις δοκιμασία βρεθεί κάτι ύποπτο, στον ασθενή πρέπει σαφώς να συσταθεί κολονοσκόπηση.

Συγγενείς ασθενών που έχουν κληρονομικές μορφές του καρκίνου του παχέος εντέρου ή αυτών των ασθενών που προσβλήθηκαν από τον καρκίνο σε σχετικά μικρή ηλικία, οπότε και η πιθανότητα κληρονομούμενου γενετικού παράγοντα είναι μάλλον μεγάλη, πρέπει να παραπέμπονται για γενετική συμβουλευτική από ειδικούς γενετιστές και να τους προτείνεται γενετικός έλεγχος του DNA τους για την ανεύρεση των παθολογικών γενετικών μεταλλάξεων.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η διατροφή μπορεί να παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του ορθοκολικού καρκίνου. Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μία δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες και χαμηλή σε λιπαρά είναι ένα διατροφικό μέτρο που θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη του ορθοκολικού καρκίνου.

Στις σχετικά πρόσφατες συστάσεις από τις Η.Π.Α. έχει προστεθεί και η προφυλακτική χορήγηση της ασπιρίνης, η οποία φαίνεται ότι, εκτός από την ελάττωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων, ελαττώνει και την πιθανότητα προσβολής από καρκίνο κατά 40% (U.S. Preventive Services Task Force 2015,http://www.cancer.org/research/acsresearchupdates/cancerprevention/aspiri).

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι συχνά μία «σιωπηλή» ασθένεια, υπό την έννοια ότι μπορεί να αναπτύσσεται χωρίς συμπτώματα. Πολλοί καρκίνοι του παχέος εντέρου ανιχνεύονται κατά τη διάρκεια συνήθων εξετάσεων  προληπτικού ελέγχου και ειδικά κατά την κολονοσκόπηση που γίνεται σε ασθενή χωρίς συμπτώματα. Παρά ταύτα τα πιο κοινά συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι οι αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως η πρωτο εμφανιζόμενη δυσκοιλιότητα ή διάρροια και η παρουσία αίματος στα κόπρανα. Άλλα κοινά προβλήματα υγείας μπορούν να προκαλέσουν τα ίδια συμπτώματα. Οι αιμορροΐδες δεν προκαλούν καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Όμως τα συμπτώματα αυτά δεν πρέπει ποτέ και με κανέναν τρόπο, ειδικά εάν εμφανίζονται σε ανθρώπους πάνα από 40 ετών να αποδίδονται σε απλές παθολογίες, όπως οι αιμορροΐδες. Κάθε ασθενής με τέτοια ύποπτα συμπτώματα πρέπει να επισκεφτεί το γιατρό, οποίος, μετά την πλήρη εκτίμηση της κατάστασης του ασθενούς, το καλό ιστορικό και τη λεπτομερή κλινική εξέταση, πρέπει να κατευθύνει τον ασθενή για την πλέον διαγνωστική εξέταση, δηλαδή την κολονοσκόπηση.

Τα συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν:

• Αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου (πρωτοεμφανιζόμενη δυσκοιλιότητα ή διάρροια, εναλλαγή διάρροιας με δυσκοιλιότητα ή αλλαγή στη σύσταση ή στο σχήμα των κοπράνων)
• Αποβολή αίματος από το ορθό ή αίμα αναμεμιγμένο στα κόπρανα
• Κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, κράμπες
• Αίσθημα ότι το έντερο δεν έχει αδειάσει μετά την κένωση
• Αδυναμία, καταβολή
• Απώλεια όρεξης
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Ανεξήγητη αναιμία

 

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Η υποψία για την ύπαρξη καρκίνου στο παχύ έντερο τίθεται από τα συμπτώματα του ασθενούς. Μετά την επίσκεψη του ασθενούς στο γιατρό, αυτός πρέπει να προβεί στη λήψη πλήρους ιστορικού και στη διενέργεια της απαραίτητης αντικειμενικής εξέτασης. Κατά την εξέταση του ασθενούς περιλαμβάνεται και η δακτυλική εξέταση του πρωκτού, κατά την οποία μπορεί να αποκαλυφθεί καρκίνος που προσβάλλει το τελικό τμήμα του παχέος εντέρου, δηλαδή το ορθό. Στη συνέχεια ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε κολονοσκόπηση, η οποία αποτελεί την πιο συχνή διαγνωστική εξέταση για την ανακάλυψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Άλλες εξετάσεις μπορεί να είναι ενδεικτικές ύπαρξης καρκίνου, αλλά η κολονοσκόπηση είναι η πλέον επιβεβαιωτική μέθοδος. Εάν κατά την κολονοσκόπηση αποκαλυφθεί κάποια ανώμαλη, μη φυσιολογική περιοχή ή αλλοίωση πάνω στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου, όπως ένας πολύποδας, μία μάζα, ένα μόρφωμα ή ένας όγκος που προβάλλει από το έντερο μέσα στον αυλό του, τότε, εφόσον ο πολύποδας μπορεί να αφαιρεθεί με τον ειδικό ενδοσκοπικό βρόγχο, αυτός αφαιρείται εξολοκλήρου. Ειδάλλως λαμβάνεται ένα μικρό τμήμα του μορφώματος ή του όγκου με τη βοήθεια μιας λαβίδας βιοψίας. Τόσο ο πολύποδας όσο και το παθολογικό τμήμα πρέπει να σταλούν για βιοψία, δηλαδή πρέπει να γίνει μικροσκοπική εξέτασή τους για να αναζητηθούν καρκινικά κύτταρα. Εάν ο παθολογοανατόμος που εξετάζει τα παρασκευάσματα κάτω από το μικροσκόπιο βρει καρκινικά κύττρα, τότε τίθετια και η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Ένα άλλο κοινό σενάριο για τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι αυτό στο οποίο ένα άτομο κατά τα άλλα υγειές προσέρχεται για κολονοσκόπηση στα πλαίσια προσυμπτωματικού ελέγχου. Αν και τις περισσότερες φορές σε κολονοσκοπήσεις που γίνονται στα πλαίσια του προληπτικού ελέγχου αποκαλύπτονται μόνο καλοήθεις πολύποδες, δεν είναι απίθανο να βρεθεί και καρκίνος, ο οποίος συνήθως βρίσκεται σε σχετικά αρχικό στάδιο. Στον ασυμπτωματικό ασθενή που υποβάλλεται σε προληπτική κολονοσκόπηση είναι εφικτή η έγκαιρη και πρώϊμη διάγνωση του καρκίνου, γεγονός που κάνει και τη θεραπεία της νόσου αυτής πιο εύκολή αλλά και πιο επιτυχημένη και αποτελεσματική. Πάντως πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει καμία εξέταση αίματος που να θέτει τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου.

 

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Ναι, αν και οι περισσότεροι από το 95% των κακοήθων νεοπλασμάτων που βρίσκονται στο παχύ έντερο είναι αδενοκαρκινώματα. Ονομάζονται έτσι γιατί προέρχονται από το βλεννογόνο του εντέρου, που αποτελείται από αδενικά κύτταρα. Γενικά όταν οι γιατροί μιλούν για καρκίνο του παχέος εντέρου, αναφέρονται σε αυτόν τον τύπο, δηλαδή το αδενοκαρκίνωμα. Άλλοι, λιγότερο συχνοί κακοήθεις όγκοι του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν τα καρκινοειδή, τους στρωματικούς όγκους, τα λεμφώματα και τα σαρκώματα.

 

ΠΩΣ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Όταν γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, πρέπει να γνωρίζουμε  την έκταση του καρκίνου, δηλαδή το στάδιο της νόσου, το οποίο είναι σημαντικό τόσο για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη θεραπεία όσο και για το συνολικό αποτέλεσμα μετά τη θεραπεία. Το στάδιο εξαρτάται αφενός από το εάν ο όγκος έχει «εισβάλει» σε κοντινούς ιστούς ή έχει διασπαρθεί σε λεμφαδένες και αφετέρου από το εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα του σώματος, δηλαδή έχει δώσει μεταστάσεις. Όταν ο καρκίνος ξεφεύγει από την αρχική θέση του στο παχύ έντερο και εξαπλώνεται σε άλλα όργανα του σώματος, ο νέος καρκίνος που δημιουργείται στο διαφορετικό όργανο αποτελείται από τα ίδια κύτταρα με αυτά που συγκροτούν τον αρχικό καρκίνο στο παχύ έντερο. Για παράδειγμα, εάν ο καρκίνος του παχέος εντέρου δημιουργήσει μία μετάσταση στο συκώτι, τα καρκινικά κύτταρα στο συκώτι είναι καρκινικά κύτταρα παχέος εντέρου. Ο καρκίνος τότε είναι μεταστατικός καρκίνος παχέος εντέρου στο συκώτι και όχι καρκίνος του συκωτιού, ο οποίος και είναι ένας τελείως διαφορετικός καρκίνος.

Το ακριβές στάδιο συχνά δεν καθορίζεται παρά μετά την επέμβαση, αφού ο παθολογοανατόμος έχει εκτιμήσει με ακρίβεια και κάτω από το μικροσκόπιο το τμήμα του εντέρου που φέρει τον όγκο και τους λεμφαδένες που περιβάλλουν το παχύ έντερο.

Βασικοί σταθμοί για την  αξιολόγηση του σταδίου πριν από τη χειρουργική επέμβαση είναι η κολονοσκόπηση με λήψη δείγματος για βιοψία, οι ακτινολογικές εξετάσεις, όπως η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία, ειδικά για τον καρκίνο του ορθού, και εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος, όπως η μέτρηση ενός ειδικού καρκινικού δείκτη, που λέγεται καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο, γνωστό και ως CEA (Carcino-Embryonic Antigen). Πρέπει να τονιστεί ότι, παρά τα όσα έχουν ακουστεί για τους καρκινικούς δείκτες και παρά την ευκολία που παραγγέλνονται από τους γιατρούς και μετρούνται από τα διαγνωστικά εργαστήρια, αυξάνοντας τα οικονομικά βάρη του συστήματος υγείας, τουλάχιστον για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι ο μοναδικός χρήσιμος δείκτης και δεν χρειάζεται να παραγγέλνεται κανένας άλλος.

Τα στάδια του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι τα εξής:

Στάδιο 0: Ο καρκίνος εντοπίζεται μόνο στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Λέγεται και καρκίνος “in situ”.

• Στάδιο Ι: Ο καρκίνος έχει διηθήσει το τοίχωμα του παχέος εντέρου, αλλά δεν το έχει διαπεράσει.
• Στάδιο ΙΙ: Ο καρκίνος έχει διηθήσει πιο βαθιά το τοίχωμα του παχέος εντέρου ή και το έχει διαπεράσει, αλλά δεν έχει διασπαρθεί στους λεμφαδένες.
• Στάδιο ΙΙΙ: Ο καρκίνος έχει διασπαρθεί στους λεμφαδένες.
• Στάδιο ΙV: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα του σώματος, όπως το συκώτι και οι πνεύμονες, δηλαδή έχει δώσει απομακρυσμένες μεταστάσεις.

     

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Για πλήρη ίαση, η χειρουργική επέμβαση είναι σχεδόν πάντα απαραίτητη. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης για καρκίνο του παχέος εντέρου, αφαιρείται ο όγκος, λεμφαδένες και μαζί ένα τμήμα του υγιούς/φυσιολογικού κόλου/παχέος εντέρου σε κάθε πλευρά του όγκου. Η δημιουργία κολοστομίας είναι απαραίτητη μόνο σε ένα πολύ μικρό αριθμό ασθενών. Οι εξειδικευμένοι χειρουργοί παχέος εντέρου και πρωκτού έχουν εκπαιδευτεί και γι’ αυτό είναι ικανοί να χρησιμοποιούν ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές, ανάλογα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του εκάστοτε καρκίνου καλούνται να αντιμετωπίσουν. Ο εξειδικευμένος χειρουργός σας θα συζητήσει αυτά τα χαρακτηριστικά μαζί σας πριν το χειρουργείο. Πρόσθετες θεραπεία με χημειοθεραπεία μπορεί να προσφέρονται μετά τη χειρουργική επέμβαση Ανάλογα με το στάδιο του καρκίνου, είναι πιθανό ο ασθενής να υποβληθεί μετεγχειρητικά σε επιπλέον θεραπεία, δηλαδή σε χημειοθεραπεία . Σε αντίθεση με τον καρκίνο του ορθού, η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται σπάνια για τον κα

Η χειρουργική αφαίρεση του τμήματος του παχέος εντέρου που έχει προσβληθεί από τον καρκίνο μαζί με τους γειτονικούς λεμφαδένες αποτελεί τη βασική θεραπεία για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Για να επιτευχθεί ίαση η χειρουργική εκτομή είναι σχεδόν πάντα απαραίτητη. Καμία από τις υπάρχουσες θεραπείες με φαρμακευτικά ή άλλα μέσα, όπως με την ακτινοβολία, δεν μπορούν να επιτύχουν τα αποτελέσματα της χειρουργικής θεραπείας. Η χειρουργική θεραπεία, στις περισσότερες περιπτώσεις, θα καταφέρει να διατηρήσει τον ασθενή ελεύθερο νόσου για μεγάλο διάστημα, αποφεύγοντας, ειδικά στους καρκίνους που είναι σταδίου Ι και ΙΙ, την ανάγκη χορήγησης άλλων θεραπειών.

Δύο είναι οι βασικές προσπελάσεις για τη χειρουργική εκτομή του παχέος εντέρου, η οποία όταν αφορά το κόλον λέγεται κολεκτομή:

Λαπαροσκοπική προσπέλαση: Χρησιμοποιείται το λαπαροσκόπιο, το οποίο είναι ένας λεπτός ενδοσκοπικός σωλήνας, ο οποίος συνδέεται με μία πηγή φωτός και μία βίντεο-κάμερα. Ο χειρουργός βλέπει όλα τα όργανα της κοιλιάς με τη βοήθεια του λαπαροσκοπίου, χωρίς να χρειάζεται να «ανοίξει» την κοιλιά. Τρεις ή τέσσερις μικρές οπές γίνονται πάνω στην κοιλιά και μέσα από αυτές τοποθετούνται ειδικά, λεπτά χειρουργικά εργαλεία, τα οποία χρησιμοποιούνται για να απελευθερώσουν το παχύ έντερο από τις φυσικές προσφύσεις του και ταυτόχρονα για να αποκόψουν την αιμάτωσή του από τα τροφοφόρα αγγεία του και να καθαρίσουν τους λεμφαδένες που βρίσκονται στο λίπος που περιβάλει το παχύ έντερο. Το χειρουργικό παρασκεύασμα αφαιρείται μέσα από μία μικρή τομή που γίνεται στην κοιλιά. Έτσι ο ασθενής αποφεύγει το σημαντικό stress του «ανοικτού» χειρουργείου, νοιώθει καλύτερα μετά το χειρουργείο, αναρρώνει πιο γρήγορα, με λιγότερο πόνο και δυσφορία και επιστρέφει στο σπίτι του και στις καθημερινές ασχολίες του ταχύτερα.

 

Η λαπαροσκοπική προσπέλαση για τη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι ογκολογικά ισοδύναμη με την «ανοικτή» προσπέλαση

 

Πέρα όμως από την καλύτερη ανάρρωση που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική, τα ογκολογικά αποτελέσματα δεν διαφέρουν από την «ανοικτή» χειρουργική, με άλλα λόγια, για να έχει ο ασθενής την πιο ανεπίπλεκτη και μακρότερη επιβίωση, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι ο άρτιος, ριζικός  χειρουργικός καθαρισμός που πρέπει να διενεργήσει ο ειδικός χειρουργός, ανεξαρτήτου της προσπέλασης, λαπαροσκοπικής ή «ανοικτής» που θα χρησιμοποιήσει. Για αυτό τα καλύτερα αποτελέσματα στη θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου τα πετυχαίνουν οι εξειδικευμένοι χειρουργοί παχέος εντέρου, οι οποίοι εξάλλου έχουν εκπαιδευτεί στις ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές και χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον τη λαπαροσκοπική προσπέλαση, και όχι οι χειρουργοί με εμπειρία γενικά στη λαπαροσκοπική χειρουργική, αλλά χωρίς εξεδίκευση και βαθιά γνώση της χειρουργικής του παχέος εντέρου. 

«Ανοικτή» προσπέλαση: Ο χειρουργός εκτελεί μία μεγάλη τομή στην κοιλιά προκειμένου να αφαιρέσει το προσβεβλημένο από τον καρκίνο τμήμα του παχέος εντέρου μαζί με τους λεμφαδένες της περιοχής. Στο 20% των περιπτώσεων η επέμβαση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου δεν μπορεί να ολοκληρωθεί λαπαροσκοπικά, οπότε ο χειρουργός πρέπει να «μετατρέψει» την επέμβαση σε «ανοικτή». Τόσο η λαπαροσκοπική όσο και η «ανοικτή» κολεκτομή διενεργούνται με γενική αναισθησία και ο ασθενής χρειάζεται νοσηλεία 4-7 ημερών, αναλόγως της περίπτωσης. Αρκετές μεγάλες διεθνείς μελέτες έχουν ήδη επιβεβαιώσει ότι τόσο η λαπαροσκοπική όσο και η «ανοικτή» προσπέλαση στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι ογκολογικά ισοδύναμες και προσφέρουν εφάμιλλα αποτελέσματα όσον αφορά την τελική μακροπρόθεσμη έκβαση των ασθενών, εφόσον εκτελούνται από εξειδικευμένους χειρουργούς παχέος εντέρου.

Ο χειρουργός σας είναι υποχρεωμένος να σας εξηγήσει με ακρίβεια και ειλικρίνεια τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της «ανοικτής» και της λαπαροσκοπικής κολεκτομής, ανεξαρτήτου των επαγγελματικών και οικονομικών οφελών που προσφέρει η εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. 

Όταν ένα τμήμα του κόλου ή του ορθού αφαιρείται, ο χειρουργός συνήθως συνδέει τα υγιή τμήματα του εντέρου που απομένουν. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται αναστόμωση. Με τη συνένωση αυτή επιτυγχάνεται η αποκατάσταση της συνέχειας της πεπτικής οδού, έτσι ώστε το περιεχόμενο του εντέρου να προχωρά φυσιολογικά διά του παχέος εντέρου, όπως και πριν από το χειρουργείο.

 

Τύποι κοινών χειρουργικών επεμβάσεων για καρκίνο του παχέος εντέρου

 

Μερικές φορές αυτή η συνένωση δεν είναι εφικτή τεχνικά ή και δεν επιτρέπεται να γίνει αμέσως στο χειρουργείο. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο χειρουργός είναι αναγκασμένος να δημιουργήσει ένα άλλο «μονοπάτι» μέσα από το οποίο θα βρίσκουν δρόμο για να εξέλθουν τα περιττώματα από τον οργανισμό. Έτσι δημιουργεί ένα άνοιγμα στο τοίχωμα της κοιλιάς και μέσα από αυτό βγάζει το κεντρικό τμήμα του υγιούς εντέρου έξω από την κοιλιά και το ράβει έτσι ώστε να καθηλωθεί πάνω στο κοιλιακό δέρμα. Δημιουργεί μία στομία, δηλαδή μία «παρά φύσιν» έδρα. Η στομία που δημιουργείται από το παχύ έντερο λέγεται κολοστομία, ενώ η στομία που δημιουργείται από το λεπτό έντερο λέγεται ειλεοστομία. Γύρω από τις στομίες εφαρμόζεται ένας ειδικός σάκκος για τη συλλογή των κοπράνων. Οι περισσότερες από αυτές τις στομίες μπορούν να αναστραφούν μετά από μερικούς μήνες και να αποκατασταθεί πάλι η συνέχεια του εντερικού σωλήνα.

 

Κολοστομία

 

Ο χρόνος που απαιτείται για την ανάρρωση μετά το χειρουργείο είναι διαφορετικός για τον κάθε ασθενή. Ο ασθενής κινητοποιείται από την πρώτη κιόλας ημέρα μετά το χειρουργείο. Τις πρώτες ημέρες νοιώθει μία αναμενόμενη δυσφορία και πόνο στην κοιλιά, κυρίως στη θέση των τομών, ο οποίος είναι σαφώς λιγότερος εάν η επέμβαση έχει ολοκληρωθεί λαπαροσκοπικά. Είναι σύνηθες οι ασθενείς να νοιώθουν κόπωση και αδυναμία για κάποιο χρονικό διάστημα. Εμφανίζονται συχνά κάποιες διαταραχές της λειτουργίας του εντέρου, όπως διάρροιες ή και δυσκοιλιότητα τις πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο, ως επί το πλείστον, όμως, η λειτουργία του εντέρου αποκαθίσταται τελικά στα προεγχειρητικά επίπεδα.

Μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, συστήνεται η αποφυγή άρσης βάρους και έντονης άσκησης για 1 έως 2 μήνες, για να ελαττωθεί η πιθανότητα κήλης στη θέση της χειρουργικής τομής. Γενικά επιτρέπεται η ανάληψη της κανονικής διατροφής εκ μέρους του ασθενούς. Οι ασθενείς ενθαρρύνονται στην πρόσληψη πλούσιας ποσότητας υγρών.

 

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ;

Για τα δεδομένα των χειρουργικών επεμβάσεων, οι επεμβάσεις για τον καρκίνο του παχέος εντέρου θεωρούνται γενικά ασφαλείς. Η θνητότητα, δηλαδή η πιθανότητα θανάτου από το χειρουργείο είναι κάτω του 5%. Οι επιπλοκές από το χειρουργείο θεωρούνται ατυχή συμβάματα, που, αν και πολλές φορές είναι απρόβλεπτα, πρέπει να θεωρούνται αναμενόμενα τόσο από το χειρουργό, ο οποίος πρέπει να είναι προετοιμασμένος και καλά εκπαιδευμένος να τα αντιμετωπίσει, όσο και από τον ασθενή, ο οποίος πρέπει να είναι ενημερωμένος για την πιθανότητα τέτοιων μετεγχειρητικών προβλημάτων. Τέτοια προβλήματα δεν είναι τόσο σπάνια μετά από τις εκτομές του παχέος εντέρου για καρκίνο και τουλάχιστον ο 1 στους 5 ασθενείς που θα υποβληθεί σε κάποιο από τους γνωστούς τύπους των ογκολογικών αυτών επεμβάσεων θα χρειαστεί να βρεθεί αντιμέτωπος με τη δυσάρεστη εμπειρία μίας επιπλοκής. Εξάλλου οι επιπλοκές είναι σύμφυτες με τη χειρουργική πράξη, ειδικά δε στο παχύ έντερο, που από τη φύση του αποτελεί ένα μάλλον ρυπαρό όργανο συγκριτικά με τα άλλα του ανθρώπινου σώματος. Βέβαια υπάρχουν πολλές τακτικές, τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια και μετά το χειρουργείο, οι οποίες μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα των ατυχών συμβαμάτων ή των δυσμενών συνεπειών από το χειρουργείο. Ευτυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις τα προβλήματα που μπορεί να επέλθουν από τη χειρουργική επέμβαση είναι μάλλον ήπια και εύκολα αντιμετωπίσιμα. Το πλέον συχνό πρόβλημα είναι η μόλυνση του χειρουργικού τραύματος, το οποίο αντιμετωπίζεται με τη διάνοιξη των επιφανειακών στιβάδων της τομής και με την τακτική περιποίηση από το χειρουργό ή και τον ίδιο τον ασθενή. Άλλες λοιμώξεις που μπορεί να συμβούν στη μετεγχειρητική περίοδο περιλαμβάνουν τα αποστήματα μέσα στην κοιλιά του ασθενούς, τις πνευμονίες και τις ουρολοιμώξεις.

Κακώσεις και τραυματισμοί σε άλλα όργανα της κοιλιάς μπορούν να συμβούν κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, ειδικά όταν οι επεμβάσεις γίνονται σε επείγουσα βάση, όπως σε έδαφος περιτονίτιδας ή και απόφραξης από τον καρκίνο του παχέος εντέρου ή εάν η ανατομία του ασθενούς κρύβει απρόβλεπτες εκπλήξεις. Ο εξειδικευμένος χειρουργός έχει υποχρέωση να αναγνωρίζει, ει δυνατόν, άμεσα τέτοιους τραυματισμούς και να τους επισκευάζει μόλις τους αντιληφθεί. Σε μερικούς ασθενείς θα αναπτυχθούν θρόμβοι στις φλέβες των ποδιών τους, μία κατάσταση που είναι γνωστή ως εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Αυτή είναι δυνητικά επικίνδυνη, αφού ο θρόμβος μπορεί να μεταναστεύσει στα αγγεία του πνεύμονα του ασθενούς και να προκαλέσει πνευμονική εμβολή. Σήμερα με τη βοήθεια των ενέσεων της ηπαρίνης που χορηγούνται στον ασθενή, ήδη από την προηγούμενη του χειρουργείου ημέρα, και με την πρώϊμη κινητοποίηση του ασθενούς, από την πρώτη κιόλας ημέρα, η πνευμονική εμβολή είναι σήμερα πολύ σπάνια.   Ένας μικρός αριθμός ασθενών παρατηρεί αίμα στα κόπρανα του μετά το χειρουργείο για χρονικό διάστημα έως και τις δύο εβδομάδες. Αν και κάποιες φορές η ποσότητα του αίματος είναι σημαντική, η αιμορραγία αυτή, που προέρχεται συνηθέστατα από την αναστόμωση, περιορίζεται από μόνη της και δεν απαιτεί την επιστροφή του ασθενούς στο χειρουργείο.

Η επιπλοκή που προκαλεί ίσως το μεγαλύτερο φόβο σε γιατρούς και ασθενείς και μπορεί να επιπλέξει την πορεία του ασθενούς με μακρά νοσηλεία και πιθανά και επανεπεμβάσεις είναι αυτή που σχετίζεται με την κακή επούλωση της αναστόμωσης, δηλαδή η αποτυχία της ένωσης του εντέρου που απομένει μετά την απομάκρυνση του καρκίνου. Αυτό το σοβαρό πρόβλημα, που ονομάζεται αναστομωτική διαφυγή, συνήθως συμβαίνει μέσα στην πρώτη εβδομάδα, όταν ο ασθενής, συνήθως, ακόμη νοσηλεύεται. Η παρουσία μιας διαφυγής δεν συνεπάγεται πάντα την επιστροφή του ασθενούς στο χειρουργείο για να διορθωθεί το πρόβλημα. Σε κάποιες ήπιες περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά και παρακέντηση της κοιλιάς, με τοποθέτηση σωλήνα παροχέτευσης, στην οποία βοηθά πολύ η σύγχρονη τεχνολογία του αξονικού τομογράφου. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις ο ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο, όπου δημιουργείται μία στομία για να εκτραπεί η δίοδος των κοπράνων από την περιοχή της προβληματικής ένωσης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η συνέχεια του εντέρου αποκαθίσταται μετά από το απαραίτητο χρονικό διάστημα.  

 

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Στους ασθενείς με καρκίνο παχέος εντέρου που έχει προσβάλλει και τους λεμφαδένες, δηλαδή είναι σταδίου ΙΙΙ, καθώς και στους ασθενείς που βρέθηκαν να έχουν και απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα, δηλαδή είναι σταδίου IV, συστήνεται να υποβληθούν σε χημειοθεραπεία μετά το χειρουργείο. Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιεί αντικαρκινικά φάρμακα που σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα, τα οποία, όπως είναι φυσικό, δεν είναι εφικτό να απομακρυνθούν με το χειρουργείο, διότι κυκλοφορούν στο σώμα του καρκινοπαθούς αφότου έχουν ξεφύγει από την αρχική εστία στο παχύ έντερο και μπορούν ανά πάσα στιγμή να βρουν πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης σε κάποιο από τα όργανα που προσβάλλονται από μεταστάσεις, όπως το συκώτι.

Προηγείται πάντα η εκτίμηση των ασθενών από τον ειδικό ογκολόγο, ο οποίος, πέρα από το σχεδιασμός και τον προγραμματισμό της θεραπείας, εκτιμά και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ασθενείς γενικά, ώστε να αποφασίσει το κατά πόσο είναι ικανός να λάβει τα ισχυρά φάρμακα της χημειοθεραπείας, ποια από αυτά και σε ποιες δόσεις, ώστε να μην κινδυνεύει από την τοξικότητά τους. Οι μελέτες έχουν αποδείξει ότι η χημειοθεραπεία βελτιώνει την μακροπρόθεσμη επιβίωση των ασθενών με στάδιο ΙΙΙ. Ακόμη και αν ένας ασθενής με καρκίνο του παχέος εντέρου βρίσκεται στο στάδιο ΙΙ, μπορεί, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, να διατρέχει κι αυτός υψηλό κίνδυνο, οπότε μπορεί να ωφεληθεί από τη λήψη της χημειοθεραπείας.   

Τα αντικαρκινικά φάρμακα χορηγούνται από τη φλέβα ή από το στόμα. Σήμερα συνήθως χρησιμοποιείται ο συνδυασμός που περιλαμβάνει μία ενδοφλέβια ένεση κάθε τρεις εβδομάδες και η υπόλοιπη χημειοθεραπείας γίνεται με φάρμακο από το στόμα, που χορηγείται ενδιάμεσα. Η χημειοθεραπεία στο στάδιο ΙΙΙ που γίνεται για προληπτικούς λόγους, δηλαδή για να ελαττώσει την πιθανότητα υποτροπής του καρκίνου, ονομάζεται επικουρική (βοηθητική) θεραπεία και διαρκεί συνήθως 6 μήνες. Εκτός από το να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, η χημειοθεραπεία μπορεί να βλάψει και τα φυσιολογικά, κανονικά πολλαπλασιαζόμενα κύτταρα του οργανισμού, κυρίως αυτά που πρέπει να διαιρούνται σε σχετικά σύντομα χρονικά διαστήματα για να αναπληρώνονται τακτικά, όπως τα κύτταρα του αίματος και του πεπτικού σωλήνα. Για αυτό η  τοξικότητα και οι ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας περιλαμβάνουν συνήθως την αναιμία, την πτώση των λευκών αιμοσφαιρίων του αίματος, οπότε ο ασθενής είναι ευπαθής στις λοιμώξεις και τις διαταραχές από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως τη ναυτία, τους εμέτους και τις διάρροιες. Το ενέσιμο φάρμακο της θεραπείας μπορεί να προκαλέσει μουδιάσματα και μυρμηγκιάσματα στα χέρια και στα πόδια, τα οποία όμως παρέρχονται μετά το πέρας της χημειοθεραπείας. Γενικά οι ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας είναι αναστρέψιμες.

 

ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΕΤΑ  ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ;

Το αναμενόμενο αποτέλεσμα της θεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου είναι άμεσα συνδεδεμένο με το στάδιο του καρκίνου κατά το χρόνο της διάγνωσης. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο καρκίνος που περιορίζεται στην επένδυση του παχέος εντέρου (και άρα δεν έχει διηθήσει παρακείμενες δομές) έχει τις καλύτερες πιθανότητες πλήρους ίασης. Για αυτό η πρόληψη και κατ’ επέκταση η έγκαιρη διάγνωση μέσω κυρίως της κολονοσκόπησης είναι ζωτικής σημασίας.

Παράμετροι όπως η διάτρηση του παχέος εντέρου από τον καρκίνο ή η απόφραξη από τον καρκίνο οδηγούν σε χειρότερα αποτελέσματα, όσον αφορά την επιβίωση των ασθενών. Μερικά χαρακτηριστικά του καρκίνου, όπως αυτά αναδεικνύονται στη μικροσκοπική εξέταση του παρασκευάσματος από τον παθολογοανατόμο συνδέονται με τη χειρότερη πρόγνωση του καρκίνου, δηλαδή με τη βραχύτερη επιβίωση του ασθενούς από τον καρκίνο.

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ;

Η μετεγχειρητική παρακολούθηση του ασθενούς μετά την αντιμετώπιση του καρκίνου είναι ουσιώδους σημασίας. Ακόμη και μετά από τη χειρουργική αφαίρεση καρκίνου παχέος εντέρου σε αρχικά στάδια, που θεωρείται δυνητικά θεραπεύσιμος, και, παρά τη χορήγηση επικουρικών χημειοθεραπειών, ο καρκίνος μπορεί να επιστρέψει, με άλλα λόγια να υποτροπιάσει. Όσο πιο προχωρημένος είναι ο καρκίνος αρχικά, τόσο πιο μεγάλος είναι ο κίνδυνος υποτροπής.  Ο τακτικός έλεγχος του ασθενούς στοχεύει στο να ανακαλύψει τυχόν υποτροπή του καρκίνου στο πρωϊμότερο δυνατόν στάδιο. Ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει πλήρη κλινική εξέταση και αιματολογική εξέταση για τη μέτρηση του καρκινικού δείκτη CEA κάθε 3-6 μήνες, κολονοσκόπηση και αξονικές τομογραφίες 6-12ψ μήνες μετά από την επέμβαση και ανά διαστήματα που καθορίζονται από το στάδιο της νόσου, έως ότου ο ασθενής συμπληρώσει το 5^ο έτος από το χειρουργείο του.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Οι χειρουργοί παχέος εντέρου και πρωκτού είναι ειδικοί στη χειρουργική και στη μη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού. Έχουν ολοκληρώσει  ένα πλήρως δομημένο πρόγραμμα εξειδίκευσης και προηγμένης χειρουργικής εκπαίδευσης στη θεραπεία των ασθενειών αυτών, ενώ προηγουμένως έχουν πλήρως καταρτιστεί στη γενική χειρουργική και έχουν λάβει το σχετικό τίτλο ειδικότητας. Συνήθως έχουν πιστοποιηθεί ως ειδικοί χειρουργοί, έχοντας λάβει τίτλο εξειδίκευσης μετά την επιτυχή συμμετοχή τους σε σχετικές Ευρωπαϊκές ή Αμερικανικές εξετάσεις εξειδίκευσης. Είναι εξαιρετικά έμπειροι στην αντιμετώπιση τόσο των καλοήθων, όσο και των κακοήθων νόσων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού και είναι σε θέση να αξιολογήσουν διαγνωστικά, να οργανώσουν τον απαραίτητο έλεγχο των ασθενών, να προτείνουν την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική  και να προβούν στην εξειδικευμένη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων που άπτονται του ειδικότερου γνωστικού τους αντικειμένου.

Διαβάστε περισσότερα...

Καρκίνος του πρωκτού

Οι ενημερωτικές πληροφορίες που παρατίθενται είναι αντίστοιχες με εκείνες που η Αμερικάνικη Εταιρεία Χειρουργών Παχέος Εντέρου και Πρωκτού (American Society of Colon and Rectal Surgeons, ASCRS) έχει επιλέξει να βρίσκονται στη διάθεση των ασθενών.  Σκοπό έχουν να ενημερώσουν το ευρύ κοινό για τις πιο κοινές παθολογίες (καλοήθεις και κακοήθεις) που αφορούν στο παχύ έντερο, το ορθό και τον πρωκτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο εκάστοτε ασθενής που θα ανατρέξει σε αυτές και, ενδεχομένως, θα αναγνωρίσει κάποια από τα δικά του συμπτώματα, αυτομάτως είναι και σε θέση με μόνη την ανάγνωσή τους να προβεί σε αυτοδιάγνωση, ή ίσως, και αυτοθεραπεία. Σε καμία περίπτωση δεν ακυρώνεται η επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση του ασθενούς να προστρέξει σε έναν εξειδικευμένο χειρουργό, αμέσως μόλις παρατηρήσει το παραμικρό σύμπτωμα.

TI EINAI O KAΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Ο όρος «καρκίνος» περιγράφει ένα σύνολο νόσων, στις οποίες τα φυσιολογικά κύτταρα του ανθρώπινου σώματος χάνουν την ικανότητά τους να πολλαπλασιάζονται κανονικά και να ελέγχουν την ανάπτυξή τους. Καθώς ο καρκίνος - επίσης γνωστός ως «κακοήθεια» ή «κακόηθες νεόπλασμα»- αναπτύσσεται, μπορεί να διηθήσει τους  ιστούς γύρω του και αυτή η διαδικασία ονομάζεται τοπική διήθηση. Δύναται, επίσης, να εξαπλωθεί, να εμφυτευθεί και εν τέλει να αναπτυχθεί και σε άλλα σημεία του σώματος μέσω των αιμοφόρων αγγείων ή του λεμφικού συστήματος. Αυτό το είδος της εξάπλωσης του καρκίνου ονομάζεται μετάσταση.

Ο πρωκτός ή πρωκτικό κανάλι είναι το μικρού μήκους (4 εκατοστών) άνοιγμα στο τέλος του πεπτικού σωλήνα μέσα από το οποίο περνούν τα κόπρανα προκειμένου  να αποβληθούν από το σώμα μέσω των περισταλτικών κινήσεων του εντέρου.

 

Το πρωκτικό κανάλι

(Τροποποιημένο από: https://www.fascrs.org)

 

Ο καρκίνος του πρωκτού προέρχεται από τα κύτταρα γύρω από το πρωκτικό άνοιγμα ή από  το πρωκτικό κανάλι ακριβώς μέσα από το πρωκτικό άνοιγμα.  Το συχνότερο είδος καρκίνου πρωκτού είναι το «καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων». Υπάρχουν και οι πιο σπάνιες μορφές καρκίνου του πρωκτού, όπως οι στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού ή "GIST" και το μελάνωμα. Καρκίνος μπορεί, επίσης, να αναπτυχθεί και στο δέρμα έως και 5 εκατοστά γύρω από το άνοιγμα του πρωκτού, οπότε και αντιμετωπίζεται περισσότερο σαν ένα καρκίνος του δέρματος.

 

Καρκίνωμα πρωκτού εκ πλακωδών κυττάρων

 

Κύτταρα που γίνονται καρκινικά ή "προκαρκινικά," αλλά δεν εισβάλλουν βαθύτερα στο δέρμα δημιουργούν αλλοιώσεις, που συχνά αναφέρονται ως «υψηλού βαθμού/ υψηλόβαθμη ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία» ή HGAIN (“high-grade anal intraepithelial neoplasia”). Ενώ αυτή η κατάσταση είναι πιθανώς πρόδρομη του καρκίνου του πρωκτού, δεν συνιστά καρκίνο του πρωκτού και δεν αντιμετωπίζεται ως τέτοια. Ένας εξειδικευμένος χειρουργός παχέος εντέρου και πρωκτού είναι ο πλέον αρμόδιος για να διευκρινίσει τέτοιες σημαντικές διαφορές στις διάφορες προκαρκινικές και καρκινικές βλάβες στην περιοχή του πρωκτού. Ο κίνδυνος τέτοιου είδους προκαρκινικών βλαβών να εξαλλαγούν και να εξελιχθούν σε καρκίνο δεν έχει επαρκώς προσδιοριστεί, αλλά πιστεύεται ότι είναι χαμηλός, ιδιαίτερα σε ασθενείς με φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα.

 

Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Ο καρκίνος του πρωκτού είναι αρκετά ασυνήθιστος, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 1-2% του συνόλου των καρκίνων που επηρεάζουν τον πεπτικό σωλήνα. Ένας στους 600 άνδρες και γυναίκες θα προσβληθεί από καρκίνο του πρωκτού στη διάρκεια της ζωής του (σε σύγκριση με τον 1 σε 20 άνδρες και γυναίκες που θα αναπτύξει καρκίνο του παχέος εντέρου και  του ορθού στη διάρκεια της ζωής του). Σχεδόν 6.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του πρωκτού διαγιγνώσκονται πλέον κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, με περίπου τα 2/3 των περιπτώσεων να αφορούν γυναίκες. Περίπου 800 άνθρωποι στη χώρα αυτή θα πεθάνουν από τη νόσο κάθε χρόνο.

 

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Ένας παράγοντας κινδύνου είναι μία κατάσταση, μία συνθήκη ή μία συνήθεια που αυξάνει τις πιθανότητες ενός ατόμου να εμφανίσει μία ασθένεια. Ο καρκίνος του πρωκτού  συνδέεται κυρίως με λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus, HPV), ο οποίος είναι ο υπεύθυνος ιός για τα κονδυλώματα, το πιο κοινό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών τύπων του HPV, με μερικούς από αυτούς να είναι πιο πιθανό να σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου σε σύγκριση με άλλους. Οι τύποι HPV που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου συνήθως οδηγούν σε μακροχρόνια και υποκλινική μόλυνση (που δεν έχει εκδηλωθεί και άρα δεν παρουσιάζονται συμπτώματα ή κονδυλώματα που να επιβεβαιώνουν τη λοίμωξη με HPV) των ιστών μέσα και γύρω από τον πρωκτό, καθώς και σε άλλες γειτονικές περιοχές. Αυτοί οι τύποι του HPV σχετίζονται και με τις προκαρκινικές αλλοιώσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω (υψηλόβαθμη ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πρωκτού ή HGAIN). Είναι οι ίδιοι οι τύποι του HPV, που συνδέονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του αιδοίου και  του κόλπου στις γυναίκες και καρκίνου του πέους στους άνδρες. Έχοντας μία ασθενής  καρκίνο ή ακόμα και προκαρκινικές βλάβες των γεννητικών οργάνων, ιδίως του τραχήλου της μήτρας ή του αιδοίου, αυτόματα αντιμετωπίζει μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξει  καρκίνο του πρωκτού, πιθανότατα λόγω της  αλληλεπίδρασης  με τους ογκογόνους τύπους του ιού  HPV.

 

Ογκογόνοι τύποι του ιού HPV

 

Είναι ενδιαφέρον ότι, οι ασθενείς με καρκίνο του πρωκτού δεν φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού ή άλλους καρκίνους σε όργανα της κοιλιακής χώρας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του πρωκτού δεν συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με τη λοίμωξη από HPV. Ορισμένες φορές αναπτύσσεται χωρίς σαφή αιτία.

 

ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

• Ηλικία – Αν και ως επί το πλείστον ο καρκίνος του πρωκτού παρουσιάζονται σε άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών, πάνω από το 1/3 των ασθενών είναι νεότεροι. Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού σε σχέση με την ηλικία είναι η ακόλουθη: 0% των ασθενών κάτω από την ηλικία των 20 ετών, 1,1% των ασθενών μεταξύ 20 και 34 ετών,  9,4% των ασθενών μεταξύ 35 και 44 ετών,  24,7% των ασθενών μεταξύ 45 και 54 ετών,  25,0% των ασθενών μεταξύ 55 και 64 ετών,  18,0% των ασθενών μεταξύ 65 και 74 ετών,  15,2% των ασθενών μεταξύ 75 και 84 ετών και 6,6% των ασθενών άνω των 85 ετών. Η συχνότητα εμφάνισης του  καρκίνου του πρωκτού σε νεότερους άνδρες σχετίζεται και με τη λοίμωξη από τον HIV (ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, τον ιό του AIDS) και έχει αυξηθεί σε ορισμένα μέρη του κόσμου.
• Πρωκτική σεξουαλική επαφή - Οι άνθρωποι που επιδίδονται σε πρωκτικό σεξ, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
• Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα - Ασθενείς με πολλαπλούς συντρόφους διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως HPV και HIV και είναι, ως εκ τούτου, πιο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του πρωκτού.
• Κάπνισμα - Επιβλαβείς χημικές ουσίες από το κάπνισμα αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης των περισσότερων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πρωκτού.
• Ανοσοκαταστολή - Οι ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα για να καταστείλουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα και οι ασθενείς με λοίμωξη από HIV, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
• Χρόνια τοπική φλεγμονή - Οι ασθενείς με μακροχρόνια πρωκτικά συρίγγια ή ανοιχτές πληγές στην περιοχή του πρωκτού διατρέχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στην περιοχή της φλεγμονής.
• Πυελική ακτινοβολία - Άτομα που έχουν υποβληθεί σε ακτινοβολία στην πύελο για καρκίνο του πρωκτού, του προστάτη, της ουροδόχου κύστης ή του τραχήλου επίσης κινδυνεύουν περισσότερο.

 

Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Λίγοι καρκίνοι μπορούν να αποφευχθούν εντελώς, αλλά ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του πρωκτού μπορεί να μειωθεί σημαντικά με την αποφυγή των παραγόντων κινδύνου που αναφέρονται παραπάνω και τη διενέργεια τακτικών εξετάσεων. Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο πολλών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πρωκτού. Αποφεύγοντας το πρωκτικό σεξ και τη μόλυνση από HPV και HIV μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πρωκτού. Η χρήση προφυλακτικού σε κάθε είδους σεξουαλική επαφή μπορεί να μειώσει, αλλά όχι και να εξαλείψει, τον κίνδυνο της HPV λοίμωξης. Τα προφυλακτικά δεν εμποδίζουν πλήρως τη μετάδοση του ιού HPV, επειδή ο ιός εξαπλώνεται με την επαφή στο δέρμα και μπορεί να επιβιώσει σε περιοχές που δεν καλύπτονται από το προφυλακτικό.

Τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται έναντι των τύπων HPV που έχουν συσχετιστεί με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (ογκογόνοι τύποι) έχουν επίσης αποδειχθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης HGAIN και καρκίνου του πρωκτού (σε άνδρες και γυναίκες), ιδιαίτερα σε εκείνους τους ασθενείς που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο (βλέπε τους παράγοντες κινδύνου που αναφέρονται παραπάνω). Αυτά τα εμβόλια είναι πιο αποτελεσματικά σε άτομα που δεν έχουν ακόμα σεξουαλικές επαφές ή, ακόμα κι αν έχουν, δεν έχουν μέχρι στιγμής μολυνθεί με τον ιό HPV. Το ποια είναι τα καλύτερα εμβόλια HPV, το πόσο συχνά θα πρέπει να γίνονται και το ποιοι θα πρέπει τελικά  να κάνουν τα εμβόλια παραμένει ένα θέμα συζήτησης.

Οι άνθρωποι που έχουν αυξημένες πιθανότητες για καρκίνο του πρωκτού με βάση τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους σχετικά με το διαθέσιμο προσυμπτωματικό έλεγχο, αν και αυτό δεν έχει πλήρως αποδειχθεί ότι βελτιώνει τα αποτελέσματα σε όλους τους ασθενείς. Οι προσυμπτωματικές εξετάσεις περιλαμβάνουν την κυτταρολογική εξέταση του πρωκτού (μελέτη των  κυττάρων του πρωκτού υπό μικροσκόπιο, αφού προηγουμένως έχει γίνει λήψη δείγματος ιστού από τον πρωκτό με τη χρήση ειδικού βαμβακοφόρου στυλεού – «μπατονέτας» - ή ψήκτρας –«βούρτας»), επίσης γνωστό ως τεστ Παπανικολάου (μοιάζει πολύ με το Pap τεστ, στο οποίο υποβάλλονται οι γυναίκες για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας), καθώς και την, υπό μεγέθυνση με τη χρήση ειδικού μικροσκοπίου, πρωκτοσκοπική αξιολόγηση του πρωκτικού αυλού, ο οποίος έχει «βαφτεί» με ειδικά διαλύματα (πρωκτοσκόπηση υψηλής ανάλυσης, High Resolution Anoscopy, HRA). Έτσι, σε εξωτερική βάση ή στο χειρουργείο, μπορούν να ανευρεθούν και να εκτιμηθούν οι προκακοήθεις και οι κακοήθεις αλλοιώσεις του πρωκτού.

 

To Pap τεστ του πρωκτού

 

Ο έγκαιρος εντοπισμός και η θεραπεία των προκακοήθων αλλοιώσεων στον πρωκτό μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη του καρκίνου του πρωκτού. Αν και η αποτελεσματικότητα αυτού του προσυμπτωματικού ελέγχου στην πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού δεν έχει πλήρως επιβεβαιωθεί, εντούτοις θεωρείται ότι είναι ανάλογη με εκείνη που προσφέρει η διενέργεια του τεστ Παπανικολάου στην πρόληψη  του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Δεν είναι σαφές πόσο συχνά θα πρέπει να γίνεται το τεστ Παπανικολάου ή η HRA στον πρωκτό ώστε να προλαμβάνεται επαρκώς ο καρκίνος του πρωκτού.

Αν εντοπιστούν προκαρκινικές αλλοιώσεις στον πρωκτό, όπως η HGAIN, τότε αυτές μπορούν να αντιμετωπιστούν με μια σειρά μεθόδων ούτως ώστε να αποτραπεί η ανάπτυξή τους σε καρκίνο του πρωκτού, αν και δεν πρόκειται όλες αυτές οι αλλοιώσεις να μετεξελιχθούν σε καρκίνο. Μάλιστα, το ποσοστό του καρκίνου που αναπτύσσεται σε έδαφος HGAIN πιστεύεται ότι είναι μικρότερο από το 10% σε άτομα με φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά μπορεί να φτάσει έως και το 50% σε ασθενείς με HIV. Στις μεθόδους θεραπείας περιλαμβάνονται η εκτομή, η ηλεκτροκαυτηρίαση (εστιασμένη εφαρμογή του ηλεκτρικού ρεύματος), το λέιζερ, οι υπέρυθρες θεραπείες, η φωτοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία, οι κρέμες χημειοθεραπείας (5-φθοριοουρακίλη ή 5-FU), ή η τοπική εφαρμογή άλλων φαρμάκων. Καμία από αυτές τις θεραπείες δεν έχει μελετηθεί εκτενέστατα και  καμία δεν είναι ολοκληρωτικά αποτελεσματική. Όλες τους έχουν πιθανές παρενέργειες, ενώ απαιτούν μακροχρόνια παρακολούθηση για να επιβεβαιωθεί η επιτυχία τους. Ο ασθενής πρέπει να συμβουλεύεται τον χειρουργό παχέος εντέρου και πρωκτού  προκειμένου να καταλήξουν από κοινού στην κατάλληλη θεραπεία εφόσον έχουν εντοπιστεί προκαρκινικές αλλοιώσεις στον πρωκτό.

 

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Ενώ μέχρι και το 20% των ασθενών με  καρκίνο του πρωκτού ενδέχεται να μην παρουσιάζουν καθόλου συμπτώματα, σε πολλές περιπτώσεις ο καρκίνος μπορεί να διαγνωσθεί νωρίς, επειδή ο πρωκτός είναι το τελικό τμήμα του πεπτικού σωλήνα, και, επομένως εύκολα προσβάσιμος στην απλή κλινική εξέταση που διενεργεί ο γιατρός. Δυστυχώς, πολλές φορές συμπτώματα δεν εμφανίζονται μέχρι ο καρκίνος να έχει αναπτυχθεί αρκετά ή και να έχει εξαπλωθεί. Είναι επομένως, πολύ σημαντικό οι ασθενείς να γνωρίζουν εκ των προτέρων τα συμπτώματα που σχετίζονται με τον καρκίνο του πρωκτού, έτσι ώστε μόλις παρατηρήσουν ορισμένα από αυτά να προστρέξουν στον εξειδικευμένο χειρουργό και να γίνει άμεσα και έγκαιρα η διάγνωσή του.

Τα συχνότερα συμπτώματα που προκαλεί ο καρκίνος του πρωκτού είναι:

• Η αιμορραγία από το ορθό ή τον πρωκτό
• Η αίσθηση μίας μάζας, ενός «μπουκώματος» στο πρωκτικό άνοιγμα
• Ο επίμονος ή επαναλαμβανόμενος πόνος στην περιοχή του πρωκτού
• Η επίμονη ή υποτροπιάζουσα φαγούρα
• Η αλλαγή στη συνήθη λειτουργία του εντέρου (περισσότερες ή λιγότερες κινήσεις του εντέρου) ή παρατεταμένη προσπάθεια κατά την κένωση
• Η αλλαγή στο σχήμα των κοπράνων (γίνονται πιο λεπτά)
• Παρουσία βλέννης ή πύου στον πρωκτό
• Πρησμένοι λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να συνοδεύουν λιγότερο σοβαρές παθήσεις, όπως αιμορροΐδες, αλλά δεν πρέπει ποτέ κάτι τέτοιο να θεωρείται δεδομένο και να καθησυχάσει τον ασθενή αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό την επίσκεψή του στο γιατρό. Περισσότερο από το 50% των περιστατικών καρκίνου του πρωκτού έχουν καθυστερημένη ή λανθασμένη διάγνωση, επειδή τα συμπτώματα δεν λαμβάνονται ορθώς υπ’ όψιν ή ακόμα επειδή δεν παρουσιάζεται κανένα σύμπτωμα. Αν έχετε κάποιο από τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω, επικοινωνήστε με το γιατρό σας ή απευθείας με έναν εξειδικευμένο χειρουργό παχέος εντέρου και πρωκτού.

Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Ο καρκίνος του πρωκτού ανευρίσκεται συνήθως στην εξέταση του πρωκτικού σωλήνα με τη δακτυλική εξέταση, όταν παρουσιάζονται τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω. Μπορεί επίσης να βρεθεί στα πλαίσια ενός ελέγχου ρουτίνας, όπως είναι για παράδειγμα στη δακτυλική εξέταση του ορθού για έλεγχο του προστάτη, στην κοινή γυναικολογική εξέταση, καθώς και σε απεικονιστικές ή άλλες εξετάσεις που συνιστώνται για την πρόληψη ή τη διάγνωση καρκίνου του παχέος εντέρου (κολονοσκόπηση, ανάλυση κοπράνων), ή ακόμη και κατά τον χρόνο μίας χειρουργικής επέμβασης στον πρωκτό για άλλη πάθηση, όπως είναι οι αιμορροΐδες. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν εξετάσεις αίματος για τη διάγνωση του καρκίνου του πρωκτού.

 

Η δακτυλική εξέταση του πρωκτού

 

Εάν ανευρεθεί μία μη φυσιολογική μάζα ή άλλη αλλοίωση στον πρωκτό πραγματοποιείται αρχικά μία πρωκτοσκόπηση, δηλαδή εξέταση του πρωκτικού σωλήνα με ένα κοντό, άκαμπτο ενδοσκόπιο. Εάν μία ανώμαλη περιοχή επιβεβαιωθεί, μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία για να προσδιοριστεί η ακριβής διάγνωση. Η λήψη δείγματος ιστού για  να σταλεί προς βιοψία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε εξωτερική βάση με τοπική αναισθησία είτε μέσα στη χειρουργική αίθουσα με ολική αναισθησία. Εάν ο καρκίνος του πρωκτού επιβεβαιωθεί παθολογοανατομικά, θα πρέπει να γίνουν επιπλέον εξετάσεις για να διαπιστωθεί η έκτασή του καρκίνου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην σταδιοποίησή του. Οι εξετάσεις αυτές βοηθούν στον καθορισμό του σταδίου του καρκίνου στο πρωκτό και, ως εκ τούτου, θα βοηθήσουν  το γιατρό  να διαμορφώσει το τελικό θεραπευτικό πλάνο.

Η ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Το στάδιο του καρκίνου δείχνει πόσο προχωρημένος είναι ο καρκίνος, σε ό,τι αφορά τόσο την τοπική του ανάπτυξη (το μέγεθος του όγκου και το κατά πόσο έχει εξαπλωθεί τοπικά, έχει δηλαδή διηθήσει  άλλες σημαντικές δομές πλησίον του αρχικού σημείου εμφάνισής του), όσο και την απομακρυσμένη του εξάπλωση, όταν ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση σε άλλα όργανα ή απομακρυσμένους λεμφαδένες. Μόλις ο καρκίνος διαγνωστεί, ο γιατρός μπορεί να εκτελέσει μια σειρά από εξετάσεις για τον προσδιορισμό του σταδίου του καρκίνου. Η σταδιοποίηση βοηθά στο να καθοριστεί η προσδοκώμενη πορεία και η επιβίωση του ασθενούς  μέσω των θεραπειών που θα πρέπει, κατά περίπτωση, να ακολουθηθούν. Όταν ο καρκίνος του πρωκτού εξαπλώνεται, τότε μπορεί να προσβάλει λεμφαδένες της βουβωνικής χώρας ή λεμφαδένες στην κοιλιά ή άλλα όργανα όπως το ήπαρ, τους πνεύμονες και τα οστά.  Περίπου στο 15% - 30% των ασθενών που θα διαγνωσθούν, ο καρκίνος του πρωκτού θα έχει ήδη εξαπλωθεί στους λεμφαδένες, ενώ στο 10 - 17% των ασθενών θα έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα.

Ο καρκίνος αρχικά σταδιοποιείται  με τη δακτυλική εξέταση, οπότε ο γιατρός εξετάζει τον πρωκτικό σωλήνα για  να εκτιμήσει το μέγεθος του όγκου και προς ποια κατεύθυνση μεγαλώνει. Επίσης, ελέγχει εάν στη βουβωνική περιοχή ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του σώματος  υπάρχουν διογκωμένοι λεμφαδένες, οπότε μπορεί να χρησιμοποιήσει μία μικρή βελόνα για να λάβει δείγμα για κυτταρολογική εξέταση (αναρρόφηση με λεπτή βελόνα, Fine Needle Aspiration, FNA). H γυναικολογική εξέταση θα πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες με καρκίνο του πρωκτού, λόγω της σχέσης του καρκίνου του πρωκτού με εκείνον του τραχήλου της μήτρας. Οι ασθενείς με καρκίνο πρωκτού, πρέπει να υποβάλλονται σε κολονοσκόπηση, ειδικά εάν δεν είχαν ποτέ κολονοσκοπηθεί, παρά το γεγονός ότι,  λόγω ηλικίας ή άλλων παραγόντων κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου παχέος εντέρου, θα έπρεπε κάτι τέτοιο να είχε ήδη γίνει.

Χρήσιμες εξετάσεις είναι το ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα του πρωκτού (Endoanal Ultrasound, EUS) και η μαγνητική τομογραφία (Magnetic Resonance Imaging, MRI) για να εκτιμηθεί το μέγεθος του καρκίνου, η εξάπλωσή του σε άλλες δομές, και η διόγκωση των λεμφαδένων. Επίσης, η αξονική τομογραφία κοιλίας, πυέλου και θώρακος είναι απαραίτητη για την ανίχνευση  εστιών καρκίνου  και σε άλλα σημεία του σώματος. Τέλος, αν υπάρχουν στην αξονική τομογραφία (CT) ασαφείς περιοχές που προκαλούν ανησυχία, τότε μπορεί να ζητηθεί από τον ασθενή να υποβληθεί σε ΡΕΤ scan  για να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για μεταστάσεις ή όχι.

 

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

Η θεραπεία στις περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του πρωκτού είναι πολύ αποτελεσματική. Υπάρχουν 3 τύποι θεραπείας που χρησιμοποιούνται:

• Χειρουργική: Πρόκειται για επέμβαση κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποιείται η αφαίρεση του καρκίνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις εάν πρόκειται για ένα πολύ μικρό ή αρχικού σταδίου όγκο, αυτός μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά με τοπική εκτομή, χωρίς να υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω ενέργειες και με ελάχιστη βλάβη των μυών του σφιγκτήρα που είναι σημαντικοί για τον έλεγχο του εντέρου και την εγκράτεια. Άλλοτε απαιτείται μία πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει στην αφαίρεση του πρωκτού, του ορθού και του σφιγκτήρα και συνακόλουθα στη δημιουργία μίας μόνιμης κολοστομίας (όπου το παχύ έντερο - κόλον φέρεται έξω στο δέρμα του κοιλιακού τοιχώματος και συνδέεται με ένα σακουλάκι, όπου συλλέγονται τα κόπρανα). Αυτή η εκτεταμένη επέμβαση ονομάζεται  κοιλιοπερινεϊκή εκτομή και μέχρι τη δεκαετία του 1970, οπότε και διαπιστώθηκε η αποτελεσματικότητα της ακτινοβολίας και της χημειοθεραπείας στον καρκίνο του πρωκτού, ήταν η κύρια θεραπεία για τον καρκίνο του πρωκτού. Η χειρουργική επέμβαση εκτελείται, όταν οι άλλες θεραπείες, δηλαδή ο συνδυασμός της χημειοθεραπείας με την ακτινοθεραπεία αποτύχουν και ο καρκίνος εξακολουθεί να υπάρχει τοπικά στον πρωκτό μέσα σε διάστημα 6 μηνών από την ολοκλήρωσή τους, ή όταν ο καρκίνος υποτροπιάζει, δηλαδή επανεμφανίζεται σε τοπικό επίπεδο στον πρωκτό σε διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών, αν και αρχικά φάνηκε ότι είχε θεραπευθεί επιτυχώς, ή όταν ο ασθενής δεν είναι υποψήφιος για άλλες θεραπευτικές επιλογές, πιθανότητα λόγω του όγκου και της έκτασης του καρκίνου (καθυστερημένη διάγνωση, άρα προχωρημένο στάδιο). Ο κίνδυνος επιπλοκών μετά από μείζονα χειρουργική επέμβαση είναι υψηλότερος, καθώς παρατηρούνται κυρίως λοίμωξη και προβλήματα επούλωσης της τομής σε ποσοστό έως 80% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία και ακτινοβολία λόγω καρκίνου στον πρωκτό και τελικά χρειάστηκαν κοιλιοπερινεϊκή εκτομή, λόγω της επιμονής ή της επανεμφάνισης του καρκίνου. Ενώ η ποιότητα της ζωής μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την παρουσία της κολοστομίας, παρά ταύτα πολλοί ασθενείς θα ζήσουν μία φυσιολογική ζωή, θα διατηρήσουν ένα δραστήριο τρόπο ζωής και θα εργάζονται κανονικά. Με τη χειρουργική επέμβαση μπορεί μερικές φορές επίσης να αφαιρεθούν περιοχές στον πρωκτό όπου έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος, συμπεριλαμβανομένων των λεμφαδένων στη βουβωνική χώρα και σε άλλα όργανα. Δεν είναι όλοι οι ασθενείς υποψήφιοι να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, ειδικά αν άλλα προβλήματα υγείας καθιστούν μία τέτοια απόφαση επισφαλή.

Κοιλιοπερινεϊκή εκτομή

(Τροποποιημένο από: https://www.fascrs.org)

 

• Ακτινοθεραπεία: Υψηλής δόσης ακτίνες Χ χρησιμοποιούνται για να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Ο καρκίνος του πρωκτού είναι μια μορφή καρκίνου πολύ ευαίσθητη στην ακτινοβολία, που σημαίνει ότι ανταποκρίνεται καλά σε αυτό το είδος της θεραπείας (ειδικά όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία). Συνήθως, παράλληλα με την πάσχουσα περιοχή ακτινοβολούνται και η βουβωνική χώρα, σε μία προσπάθεια να καταστραφούν τυχόν καρκινικά κύτταρα που ενδέχεται να έχουν εξαπλωθεί στους λεμφαδένες της περιοχής αυτής. Επιπλοκές από την ακτινοβολία εμφανίζονται σε έως και 40-60% των ασθενών και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν βλάβες και εγκαύματα του δέρματος, στένωση του πρωκτικού καναλιού από ουλές, έλκη στον πρωκτό ή στο ορθό, διάρροια  ακόμη και ακράτεια, φλεγμονές στην ουροδόχο κύστη (κυστίτιδα), ή αποφράξεις του εντέρου από βλάβες της ακτινοβολίας (εντερίτιδα). Υπάρχει, επίσης, ο κίνδυνος ανάπτυξης άλλων τύπων καρκίνων σε δεύτερο χρόνο λόγω της ακτινοθεραπείας. Οποιαδήποτε από τις επιπλοκές της ακτινοβολίας μπορεί να συμβεί τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα μετά το πέρας των θεραπειών. Μερικοί νεότεροι τύποι θεραπείας με ακτινοβολία (όπως για παράδειγμα, η διαμορφούμενης έντασης ακτινοθεραπεία ή IMRT) μπορεί να θεωρηθεί ότι επιχειρούν να περιορίσουν τις ως άνω παρενέργειες της ακτινοβολίας.
• Χημειοθεραπεία: Κατά τη διάρκειά της χορηγούνται φάρμακα συνήθως ενδοφλεβίως (απευθείας στη φλέβα), για να εξοντώσουν τα καρκινικά κύτταρα. Αυτές οι θεραπείες αποδείχθηκε ότι εξασφαλίζουν πρόσθετο όφελος όταν συνδυάζονται με ακτινοβολία και έτσι αυξάνεται η πιθανότητα να αποφευχθεί τελικά η χειρουργική επέμβαση. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τον καρκίνο του πρωκτού περιλαμβάνουν τη 5-φθοροουρακίλη ή 5-FU, τη μιτομυκίνη C, και την cis-πλατίνη. Αυτά τα φάρμακα έχουν παρενέργειες, όπως ναυτία, εμετό, διάρροια, απώλεια μαλλιών, ελάττωση της ανοσολογικής ικανότητας του μυελού των οστών, πνευμονικές βλάβες, αλλαγές στη νευρική λειτουργία των χεριών και των ποδιών κ.ά. Ακόμη και θάνατος μπορεί να επέλθει από τη χρήση αυτών των φαρμάκων, αλλά αυτό είναι σπάνιο (λιγότερο από 5%) και συνήθως εμφανίζεται σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν και άλλες παθήσεις ήδη πριν από τη θεραπεία. Η συνδυασμένη θεραπεία δηλαδή η ταυτόχρονη χορήγηση της ακτινοβολίας και της χημειοθεραπείας θεωρείται πλέον η τυπική θεραπεία για τους περισσότερους καρκίνους του πρωκτού. Αν και αυτός ο συνδυασμός μπορεί να έχει υψηλότερο κίνδυνο παρενεργειών, έχει επιδείξει το καλύτερο ποσοστό μακροχρόνιας επιβίωσης από τον  καρκίνο του πρωκτού, με έως και 70-90% των ασθενών να ζουν ελεύθεροι νόσου για τουλάχιστον 5 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Εάν ο καρκίνος επανεμφανίζεται ή επιμένει, η χειρουργική επέμβαση, όπως η κοιλιοπερινεϊκή εκτομή, μπορεί  ενδεχομένως να θεραπεύσει τον καρκίνο, αλλά όχι με την ίδια επιτυχία (μελέτες δείχνουν ότι μετά την αποτυχία χημειοθεραπείας και ακτινοβολίας, το ποσοστό των ασθενών που ζουν ελεύθεροι νόσου  για τουλάχιστον 5 έτη από τη χειρουργική επέμβαση κυμαίνεται από 24% έως 69%). Παρά ταύτα, η πλειονότητα των ασθενών με καρκίνο του πρωκτού είναι σε θέση να αποφύγουν την ανάγκη για μόνιμη κολοστομία. Σε περίπτωση που ο ασθενής δεν υποβληθεί σε καμία θεραπεία,  ο καρκίνος θα συνεχίσει να μεγαλώνει και πιθανότατα να  εξαπλώνεται. Εάν ο καρκίνος αναπτύσσεται σε τοπικό επίπεδο, μπορεί να προκαλέσει απόφραξη του εντέρου, συρίγγιο μεταξύ του πρωκτού και άλλων οργάνων (για παράδειγμα, με  τον κόλπο ή την ουροδόχο κύστη), πόνο καθώς διηθεί νεύρα ή άλλες δομές, αιμορραγία, ακράτεια και άλλα συμπτώματα. Από τη στιγμή που ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, οι περισσότεροι ασθενείς δεν θα ζήσουν για περισσότερο από 1-2 χρόνια χωρίς θεραπεία. Παυσίπονα, παρηγορικές  χειρουργικές επεμβάσεις και υποστηρικτική φροντίδα μπορούν συχνά να βοηθήσουν τους ασθενείς να αντέξουν σε ικανοποιητικό βαθμό τις επιπτώσεις ενός προχωρημένου  καρκίνου του πρωκτού.

Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ

 Η επισταμένη, επιμελής και τυπική παρακολούθηση προκειμένου να   αξιολογούνται τα αποτελέσματα της θεραπείας και να ελέγχεται η τυχόν εμφάνιση υποτροπής  είναι πολύ σημαντική. Οι περισσότεροι καρκίνοι του πρωκτού αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με συνδυασμένη θεραπεία (ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία) ή/και με χειρουργική επέμβαση, όπως αναφέρεται παραπάνω. Παράλληλα, ακόμα και όταν ο καρκίνος επανεμφανίζεται παρά τη θεραπεία, μπορεί με επιτυχία να αντιμετωπιστεί με χειρουργική επέμβαση, εάν διαγνωσθεί εγκαίρως, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει απόλυτη ανάγκη οι ασθενείς να αναφέρουν τυχόν σχετικά συμπτώματα στους θεράποντες ιατρούς τους αμέσως. Μια προσεκτική δακτυλική εξέταση και, εάν χρειάζεται, η πρωκτοσκόπηση καθώς και η κλινική εξέταση από έναν έμπειρο παθολόγο ή από το χειρουργό του παχέος εντέρου και του πρωκτού σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι η πιο σημαντική μέθοδος παρακολούθησης. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται κάθε 3-6 μήνες για τα πρώτα 2 έτη μετά τη διάγνωση, στη συνέχεια, κάθε 6-12 μήνες μέχρι 5 χρόνια από τη διάγνωση και, μετά το πέρας της 5ετίας, μία φορά το χρόνο. Συμπληρωματικές εξετάσεις που επίσης προτείνονται, ειδικά εάν υπάρχει υποψία για  επανεμφάνιση του καρκίνου, συμπεριλαμβάνουν  το ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα, την αξονική τομογραφία, τη μαγνητική τομογραφία και το PET scan.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Οι χειρουργοί παχέος εντέρου και πρωκτού είναι ειδικοί στη χειρουργική και στη μη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού. Έχουν ολοκληρώσει ένα πλήρως δομημένο πρόγραμμα εξειδίκευσης και προηγμένης χειρουργικής εκπαίδευσης στη θεραπεία των ασθενειών αυτών, ενώ προηγουμένως έχουν πλήρως καταρτιστεί στη γενική χειρουργική και έχουν λάβει το σχετικό τίτλο ειδικότητας. Συνήθως έχουν πιστοποιηθεί ως ειδικοί χειρουργοί, έχοντας λάβει τίτλο εξειδίκευσης μετά την επιτυχή συμμετοχή τους σε σχετικές Ευρωπαϊκές ή Αμερικανικές εξετάσεις εξειδίκευσης. Είναι εξαιρετικά έμπειροι στην αντιμετώπιση τόσο των καλοήθων, όσο και των κακοήθων νόσων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού και είναι σε θέση να αξιολογήσουν διαγνωστικά, να οργανώσουν τον απαραίτητο έλεγχο των ασθενών, να προτείνουν την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική  και να προβούν στην εξειδικευμένη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων που άπτονται του ειδικότερου γνωστικού τους αντικειμένου.

Διαβάστε περισσότερα...

Κονδυλώματα πρωκτού

Οι ενημερωτικές πληροφορίες που παρατίθενται είναι αντίστοιχες με εκείνες που η Αμερικάνικη Εταιρεία Χειρουργών Παχέος Εντέρου και Πρωκτού (American Society of Colon and Rectal Surgeons, ASCRS) έχει επιλέξει να βρίσκονται στη διάθεση των ασθενών.  Σκοπό έχουν να ενημερώσουν το ευρύ κοινό για τις πιο κοινές παθολογίες (καλοήθεις και κακοήθεις) που αφορούν στο παχύ έντερο, το ορθό και τον πρωκτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο εκάστοτε ασθενής που θα ανατρέξει σε αυτές και, ενδεχομένως, θα αναγνωρίσει κάποια από τα δικά του συμπτώματα, αυτομάτως είναι και σε θέση με μόνη την ανάγνωσή τους να προβεί σε αυτοδιάγνωση, ή ίσως, και αυτοθεραπεία. Σε καμία περίπτωση δεν ακυρώνεται η επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση του ασθενούς να προστρέξει σε έναν εξειδικευμένο χειρουργό, αμέσως μόλις παρατηρήσει το παραμικρό σύμπτωμα.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ;

Τα κονδυλώματα πρωκτού (ονομάζονται επίσης "οξυτενή κονδυλώματα") είναι μία πάθηση που προσβάλει την περιοχή γύρω και μέσα  στον πρωκτό. Τα κονδυλώματα μπορεί να προσβάλουν και το δέρμα των γεννητικών οργάνων. Εμφανίζονται για πρώτη φορά ως μικροσκοπικές κηλίδες ή δερματικές υπερπλασίες, συνήθως καφέ χρώματος, με μέγεθος από τόσο μικρό όσο το κεφάλι μιας καρφίτσας έως τόσο εκτεταμένο, ώστε τα κονδυλώματα να καλύπτουν ολόκληρη την περιοχή του πρωκτού. Ως επί το πλείστον δεν προκαλούν πόνο ή δυσφορία και οι ασθενείς μπορεί να αγνοούν την παρουσία κονδυλωμάτων. Ορισμένοι ασθενείς θα εμφανίσουν συμπτώματα όπως κνησμό, αιμορραγία, βλέννη ή θα παραπονεθούν για ένα αίσθημα ξένου σώματος στην περιοχή του πρωκτού.

 

Κονδυλώματα πρωκτού

(Τροποποιημένο από: https://www.fascrs.org)

 

ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΠΡΩΚΤΟ;

Τα κονδυλώματα προκαλούνται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με άμεση επαφή. Ο ιός HPV θεωρείται ότι είναι το πιο κοινό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Η πρωκτική επαφή δεν είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των πρωκτικών κονδυλωμάτων. Κάθε είδους επαφή με την πρωκτική περιοχή (επαφή με το χέρι, εκκρίσεις από έναν σεξουαλικό σύντροφο) μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση από τον ιό HPV. Η έκθεση στον ιό θα μπορούσε να έχει συμβεί πριν από πολλά χρόνια ή και από προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους, ωστόσο μόλις πρόσφατα μπορεί να εκδηλωθεί με τη μορφή των κονδυλωμάτων.

 

ΠΩΣ ΔΙΑΓΙΓΝΩΣΚΟΝΤΑΙ  ΤΑ ΠΡΩΚΤΙΚΑ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ;

Παρά το γεγονός ότι είναι, ίσως, ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα συζήτησης, ο γιατρός σας στην προσπάθειά του να λάβει ένα αναλυτικό ιστορικό, ενδέχεται να συμπεριλάβει ερωτήσεις που αφορούν σε παράγοντες κινδύνου, όπως προγενέστερες  πρωκτικές επαφές, ένα θετικό τεστ HIV ή ένα χρονίως εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (φάρμακα για τους μεταμοσχευμένους ασθενείς, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου , ρευματοειδής αρθρίτιδα, κλπ).

Η κλινική εξέταση πρέπει να επικεντρωθεί στην ορθοπρωκτική περιοχή και στο περίνεο, δηλαδή την περιοχή που περιλαμβάνει το πέος ή την περιοχή του κόλπου προκειμένου την αναζήτηση των κονδυλωμάτων. Η δακτυλική εξέταση είναι απαραίτητη για να αποκλειστεί οποιαδήποτε μάζα. Η πρωκτοσκόπηση συνήθως εκτελείται για να κοιτάξουμε μέσα στο πρωκτικό κανάλι για επιπλέον κονδυλώματα. Αυτό περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός μικρού οργάνου, μεγέθους ενός δακτύλου, στον πρωκτό για να βοηθήσει την απεικόνιση της περιοχής. Η κολπική εξέταση των γυναικών είναι επίσης απαραίτητη.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΘΩ ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ;

Ο ασφαλέστερος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας από την έκθεση στον ιό HPV ή σε οποιοδήποτε άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, είναι να χρησιμοποιείτε προφυλάξεις κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής. Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή με άτομα που έχουν πρωκτικά ή κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Επειδή πολλά άτομα μπορεί να μην γνωρίζουν ότι είναι φορείς του ιού, η χρήση προφυλακτικού ή ο περιορισμός της σεξουαλικής επαφής με ένα σύντροφο θα μειώσει την μεταδοτικότητα του ιού που προκαλεί κονδυλώματα. Ωστόσο, η χρήση προφυλακτικού κάθε φορά που έχετε οποιοδήποτε είδος επαφής μπορεί να μειώσει, αλλά όχι να εξαλείψει εντελώς, τον κίνδυνο της μόλυνσης από τον ιό HPV, καθώς αυτός μεταδίδεται από την επαφή με το δέρμα και μπορεί να ζήσει σε περιοχές που δεν καλύπτονται από το προφυλακτικό.

Το εγκεκριμένο εμβόλιο Gardasil είναι το εμβόλιο ενάντια σε ορισμένους τύπους του ιού HPV που είναι υπεύθυνοι για τον  καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλους καρκίνους σχετιζόμενους με τον ιό HPV. Ενδείκνυται σε άτομα ηλικίας 9 έως 26 ετών, κατά προτίμηση πριν από την έκθεση στον ιό HPV μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας για την πρόληψη της ανάπτυξης των καρκίνων που σχετίζονται με τον ιό HPV, αλλά και συναφών προκαρκινικών βλαβών. Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει σχετικά με το εμβόλιο. Ωστόσο, η συμβολή του εμβολίου για την πρόληψη των κονδυλωμάτων και του καρκίνου του πρωκτού είναι άγνωστη.

 

ΠΡΕΠΕΙ ΠΑΝΤΑ ΝΑ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Ναι, γιατί αν δεν αφαιρεθούν, τα κονδυλώματα συνήθως μεγαλώνουν και πολλαπλασιάζονται. Εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία, συντρέχει αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του πρωκτού στην πάσχουσα περιοχή. Παρά ταύτα, ο καρκίνος του πρωκτού είναι πολύ σπάνιος.

 

ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ ΤΑ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Τα κονδυλώματα που βρίσκονται εσωτερικά του πρωκτού ενδέχεται να μην ανταποκριθούν σε τοπική θεραπεία, έτσι μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Εφαρμογή σκευασμάτων τοπικά: στην ουσία πρόκειται για κρέμες ή αλοιφές που όμως, λειτουργούν αποτελεσματικότερα εφόσον τα κονδυλώματα είναι πολύ μικρά και βρίσκονται μόνο στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό.
• Κρυοπηξία: μέθοδος που καταστρέφει τα κονδυλώματα με το ψύχος που προκαλείται από την εφαρμογή υγρού αζώτου.
• Τοπική χρήση φαρμάκων που θα καυτηριάσουν τα κονδυλώματα (τριχλωρο-οξεικό οξύ, ποδοφυλλίνη).
• Χειρουργική επέμβαση: Όταν τα κονδυλώματα είναι είτε πολύ μεγάλα για τις προαναφερθείσες θεραπείες ή είναι στο εσωτερικό του πρωκτού, προτείνεται η χειρουργική τους αφαίρεση. Κατά τη διάρκειά της, ο ασθενής βρίσκεται υπό αναισθησία, το είδος της οποίας εξαρτάται από τον αριθμό και την ακριβή θέση των κονδυλωμάτων που αφαιρούνται. Όταν υπάρχουν πολλά κονδυλώματα, ο χειρουργός σας μπορεί να εκτελέσει τη χειρουργική επέμβαση σε στάδια. Μία λεπτομερής εξέταση του πρωκτικού καναλιού είναι απαραίτητη, ούτως ώστε να εντοπισθούν και θεραπευθούν τυχόν επιπλέον αλλοιώσεις.

 

ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Γενικά ένας ήπιος πόνος και μία αναμενόμενη δυσφορία διαρκούν μερικές ημέρες. Ασθενείς που έλαβαν θεραπεία σε εξωτερική βάση και δεν χρειάστηκε να νοσηλευτούν, μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους αμέσως. Εκείνοι που υπεβλήθησαν σε χειρουργική επέμβαση, μπορούν συνήθως να επιστρέψουν στην εργασία τους την επόμενη μέρα, ενώ άλλοι που υπεβλήθησαν σε μία πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση, θα χρειαστεί να παραμείνουν στο σπίτι για αρκετές ημέρες έως εβδομάδες.

Τα κονδυλώματα μπορεί να επανεμφανισθούν μετά την επιτυχή αφαίρεσή τους. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ιός HPV παραμένει αδρανής για ένα χρονικό διάστημα στους ιστούς του σώματος. Όταν τα κονδυλώματα παρουσιαστούν εκ νέου, συνήθως αντιμετωπίζονται με τοπικές θεραπείες. Εάν, όμως, η κατάσταση παραμεληθεί και ο αριθμός των κονδυλωμάτων αυξηθεί, τότε πιθανότατα ο ασθενής να χρειαστεί να χειρουργηθεί.

Είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον εξειδικευμένο χειρουργό παχέος εντέρου και πρωκτού,  πόσο συχνά θα πρέπει να προγραμματίζετε τις τακτικές επισκέψεις παρακολούθησης. Κατά τις επισκέψεις αυτές, θα υποβάλλεστε σε λεπτομερή κλινική εξέταση, ώστε να βεβαιωθεί ο γιατρός σας ότι όλα τα κονδυλώματα έχουν αφαιρεθεί, ενώ ταυτόχρονα δεν έχουν σχηματισθεί νέα.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΚΤΟΥ;

Οι χειρουργοί παχέος εντέρου και πρωκτού είναι ειδικοί στη χειρουργική και στη μη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού. Έχουν ολοκληρώσει ένα πλήρως δομημένο πρόγραμμα εξειδίκευσης και προηγμένης χειρουργικής εκπαίδευσης στη θεραπεία των ασθενειών αυτών, ενώ προηγουμένως έχουν πλήρως καταρτιστεί στη γενική χειρουργική και έχουν λάβει το σχετικό τίτλο ειδικότητας. Συνήθως έχουν πιστοποιηθεί ως ειδικοί χειρουργοί, έχοντας λάβει τίτλο εξειδίκευσης μετά την επιτυχή συμμετοχή τους σε σχετικές Ευρωπαϊκές ή Αμερικανικές εξετάσεις εξειδίκευσης. Είναι εξαιρετικά έμπειροι στην αντιμετώπιση τόσο των καλοήθων, όσο και των κακοήθων νόσων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού και είναι σε θέση να αξιολογήσουν διαγνωστικά, να οργανώσουν τον απαραίτητο έλεγχο των ασθενών, να προτείνουν την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική  και να προβούν στην εξειδικευμένη χειρουργική θεραπεία των παθήσεων που άπτονται του ειδικότερου γνωστικού τους αντικειμένου.

Διαβάστε περισσότερα...

Καρκίνος παχέος εντέρου - Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα...