Αθήνα 3-4 Ιουνίου 2016

Ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμμετείχε ως προσκεκλημένος ομιλητής στο 3ο Πανελλήνιο Λεμφολογικό Συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών στις 3-4 Ιουνίου 2016. Σε μία υψηλού χειρουργικού ενδιαφέροντος στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Χειρουργική Ογκολογία και Λεμφικό Σύστημα», στην οποία προέδρευαν οι Καθηγητές Χειρουργικής του ΕΚΠΑ κοι Θ. Λιακάκος και Ι. Βασιλείου, ανέπτυξε την εισήγηση με τίτλο: «Λεμφαδενικός καθαρισμός κατώτερου πεπτικού».

Αν και η έκταση του λεμφαδενικού καθαρισμού αποτελεί ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα θέματα στη χειρουργική ογκολογία του ορθοκολικού καρκίνου, ο ελάχιστος αριθμός των λεμφαδένων, που απαιτείται στο χειρουργικό παρασκεύασμα μετά τις εκτομές για καρκίνο του παχέος εντέρου, σύμφωνα με τις συστάσεις, όπως αυτές ορίζονται από τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, παραμένει να είναι από 12 έως 15. Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι αναφορές από διεθνείς μελέτες που υποστηρίζουν ότι η ριζικότερη λεμφαδενεκτομή, όπως αυτό επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της ολικής μεσοκολικής εκτομής, μπορεί να επιφέρει πρόσθετα οφέλη στην ογκολογική επιβίωση των ασθενών. Στον αντίποδα αυτών των μελετών, έχει υποστηριχθεί και η άποψη ότι ο ευρύς λεμφαδενικός καθαρισμός δεν συνοδεύεται από προγνωστικό πλεονέκτημα, εκτός ίσως από συγκεκριμένες ομάδες ασθενών.

Συγκεντρώνοντας τα σύγχρονα δεδομένα που αφορούν σε αυτό το επίμαχο θέμα και παρουσιάζοντας τα στην εισήγησή του, ο Γ. Θεοδωρόπουλος συμπερασματικά κατέληξε στις παρακάτω παρατηρήσεις:

• Συστήνεται να καταβάλλεται φροντίδα για συγκομιδή περισσότερων λεμφαδένων, χωρίς όμως να γίνονται «εξαντλητικές» προσπάθειες, που μπορεί να αυξήσουν τη χειρουργική νοσηρότητα.
• Είναι αναγκαίο να ταυτοποιηθούν οι ομάδες των ασθενών που πραγματικά ωφελούνται από ένα υπερ-ριζικό λεμφαδενικό καθαρισμό, πάντα στα πλαίσια της εξατομίκευσης της ογκολογικής θεραπείας
• Η ολική μεσοκολική εκτομή μπορεί να έχει αποδεδειγμένη αξία για καρκίνους του παχέος εντέρου με δυνητικά «εξωμεσοκολονική» λεμφαδενική διασπορά, όπως σε ασθενείς με καρκίνους του εγκαρσίου κόλου
• Η πλάγια πυελική λεμφαδενεκτομή για καρκίνους του ορθού δεν φαίνεται να σχετίζεται με σημαντικά ογκολογικά πλεονεκτήματα.
• Η αναμονή αποτελεσμάτων τυχαιοποιημένων, καλά σχεδιασμένων μελετών είναι απαραίτητη προκειμένου να διαφωτιστεί η χειρουργική κοινότητα και να οριστικοποιηθούν οι σχετικές απόψεις για το λεμφαδενικό καθαρισμό.