Η συχνότητα τοπικής υποτροπής μετά κοιλιοπερινεϊκή εκτομή (ΚΠΕ) για καρκίνο ορθού είναι 5-8% και εφόσον δεν υπάρχει μη χειρουργικά αντιμετωπίσιμη μεταστατική νόσος, αντιμετωπίζεται με ριζικές εξεντερωτικές πυελικές επανεπεμβάσεις. Η ΚΠΕ διάσωσης μετά από αποτυχία της χημειο-ακτινοθεραπείας για καρκίνο του πρωκτού συνδυάζεται με υψηλά ποσοστά τοπικών (44%) και μεταστατικών (25%) υποτροπών. Μόνο 1 στους 3 ασθενείς με τοπική υποτροπή μετά ΚΠΕ για καρκίνο πρωκτού μπορεί να υποβληθεί σε επανεπέμβαση διάσωσης σύμφωνα με τη μοναδική πρόσφατη βιβλιογραφική μελέτη των Hagemans et al (Ann Surg Oncol 2018). 

Μία 66χρονη ασθενής, 15 μήνες μετά από χημειο-ακτινοθεραπεία και ΚΠΕ για καρκίνο ορθού Τ4Ν2, αντιμετωπίστηκε με περινεϊκή επανεκτομή, οπίσθια κολπεκτομή και ολική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων (σύγκλειση του περινεϊκού ελλείμματος με ράμματα τάσεως και πλήρωση της πυέλου με το μπαλόνι ουρολογικού καθετήρα Dufour γεμάτου με 150 cc νερού) (Eικόνα 1).

 Eικόνα 1

Μία 55χρονη ασθενής, που εμφανίστηκε με εμμένουσα νόσο και 2 ηπατικές μεταστάσεις μετά πρωτόκολλο Nigro και ΚΠΕ διάσωσης για καρκίνο πρωκτού αντιμετωπίστηκε με χημειοθεραπεία (6 κύκλοι) ακολουθούμενη από περινεϊκή επανεκτομή, οπίσθια κολπεκτομή, περιορισμένη εντερεκτομή έλικας που διηθείτο από την υποτροπή και μεταστασεκτομή. Το περινεϊκό έλλειμμα συγκλείσθηκε με ράμματα τάσεως (Eικόνα 2).

 Eικόνα 2

Παρόμοια χειρουργική τακτική τοπικής επανεκτομής και οπίσθιας κολπεκτομής χωρίς την ανάγκη ειδικής περινεϊκής αποκατάστασης με κρημνό ακολουθήθηκε και σε τρίτη 52χρονη ασθενή με υποτροπή μετά ΚΠΕ διάσωσης για καρκίνο πρωκτού (Eικόνα 3).

Εικόνα 3

Όλες οι ασθενείς είχαν ανεπίπλεκτη μετεγχειρητική πορεία. Τα ογκολογικά όρια ήταν ιστολογικά «καθαρά».
Οι επανεπεμβάσεις για χειρουργικό καθαρισμό περινεϊκών υποτροπών μετά ΚΠΕ είναι ασφαλείς και εφικτές.

Η εμπειρία μας παρουσιάστηκε στο 31ο Πανελλήνιο Χειρουργικό Συνέδριο